Phe nổi dậy Syria đầu hàng, hồi kết cho thảm kịch Aleppo?

Tối 13-12, Chính phủ Syria xác nhận thỏa thuận đồng ý cho phe nổi dậy đầu hàng. Theo đó, phe nổi dậy ở Syria sẽ rút khỏi miền đông Aleppo trên tinh thần một thỏa thuận ngừng bắn vừa đạt được do Nga và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ. Đây là một thắng lợi quan trọng của chính quyền Syria và các đồng minh, đồng nghĩa với một thất bại nặng nề của phe nổi dậy do Mỹ và các nước khu vực hậu thuẫn.

Ông Osama Abu Zayd, cố vấn luật pháp cho phe nổi dậy cho biết, thỏa thuận đầu hàng có hiệu lực từ tối 13-12 và nhóm tay súng nổi dậy đầu tiên bắt đầu rút khỏi đông Aleppo vào ngày 14-12. Truyền thông quân đội Syria cũng cho biết, đầu tiên dân thường và những người bị thương sẽ được sơ tán, sau đó phe nổi dậy sẽ rút khỏi Aleppo thông qua cửa ngõ ngoại ô Ramouseh, từ đó tiến về tỉnh Idlib.

Việc đánh đuổi thành công lực lượng khủng bố và phiến quân ra khỏi Aleppo được cho là thắng lợi lớn của chính quyền ông Assad. (Ảnh: AP)

Trước đó, cùng ngày, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ một lệnh ngừng bắn tại Aleppo trong đó có việc mở hành lang an toàn cho các tay súng phiến quân và người dân Syria rời khỏi khu vực phía đông thành phố Aleppo sau khi quân đội Syria và các đồng minh kiểm soát gần như hoàn toàn các khu vực của thành phố này bị các phiến quân bỏ lại.

Trong khi đó,  phát biểu tại cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho biết, ông không có lý do gì để tin là báo cáo ngừng bắn này không đúng sự thật, song chưa thể xác nhận tính chân thực của báo cáo này. Tuy nhiên, phía Mỹ hoan nghênh diễn biến trên tại Aleppo nếu điều này dẫn đến dừng tiếng bom và cho phép người dân rời khỏi khu vực chiến sự.

Đại sứ Nga tại Liên hiệp quốc Vitaly Churkin cho biết, quân đội Syria đã ngừng các hoạt động quân sự tại Aleppo để các tay súng đối lập có thể rời khỏi thành phố này và Chính phủ Syria cũng đã kiểm soát hoàn toàn thành phố. "Các hoạt động quân sự ở phía đông Aleppo đã ngừng lại. Chính phủ Syria đã thiết lập quyền kiểm soát phía đông Aleppo . Vì vậy, bây giờ là lúc triển khai đối với các hoạt động nhân đạo đối với những người dân chưa rời khỏi khu vực bị tàn phá”, ông Churkin nói.

Trước đó, quân Chính phủ Syria được sự hậu thuẫn của các cuộc không kích của Nga và sự hỗ trợ của các lực lượng đồng minh đã mở chiến dịch tấn công quy mô lớn ở Aleppo từ tháng trước. Đến đêm 12-12, các lực lượng Chính phủ Syria và đồng minh đã kiểm soát 99% các khu vực do các tay súng khủng bố và phiến quân chiếm giữ ở Aleppo .

Liên đoàn Arab (AL) sẽ tiến hành cuộc họp khẩn ở cấp đại diện thường trực vào ngày 15-12 để thảo luận về tình hình Aleppo của Syria . Trong một tuyên bố, Trợ lý Tổng Thư ký AL General Hussam Zaki nói rằng Qatar đã đề xuất tổ chức một cuộc họp khẩn giữa các đại diện thường trực và đề nghị này đã được các nước thành viên AL tán thành.

Theo ông Zaki, Tổng Thư ký AL Ahmad Abul Gheit đã lên tiếng chỉ trích các hành động bạo lực chống lại dân thường ở Aleppo, đồng thời kêu gọi tất cả các bên chấm dứt ngay lập tức các hành động gây tổn hại đến những người dân vô tội.

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc​ ngày 13-12 cũng đã họp khẩn về tình hình thành phố Aleppo của Syria, trong đó kêu gọi Chính phủ Syria, Nga và Iran nhanh chóng cho phép những dân thường còn mắc kẹt rời khỏi Aleppo cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho tiếp cận viện trợ nhân đạo.

Việc đánh đuổi lực lượng khủng bố và phiến quân ra khỏi thành phố này được cho là thắng lợi lớn nhất của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 5 năm qua. Kể từ khi bùng phát hồi tháng 3-2011, cuộc khủng hoảng ở Syria cho đến nay đã làm khoảng 500.000 người thiệt mạng và hơn 10 triệu người phải bỏ nhà cửa đi sơ tán.

Trong một diễn biến khác, quân đội Iraq cho biết các lực lượng nước này ngày 13-12 đã giành lại quyền kiểm soát thêm 2 huyện và 7 ngôi làng ở thành phố Mosul.

Theo Trung tướng Abdul Ameer Yarallah, tính đến nay, các lực lượng Iraq đã giải phóng được 40 huyện từ tay tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Hiện các lực lượng của Iraq đang vấp phải sự kháng cự ác liệt của các tay súng cực đoan ở Mosul .

Những người ủng hộ chính quyền ông Bashar al-Assad tụ tập ăn mừng sau chiến thắng của quân đội chính phủ. (Ảnh: Reuters)

Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho biết hơn 91.000 người đã phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn ở Mosul và các huyện lân cận kể từ khi các lực lượng Iraq bắt đầu tiến hành chiến dịch quy mô lớn hồi tháng 10 nhằm giành lại quyền kiểm soát Mosul - thành trì lớn nhất của IS tại Iraq.

Trong khi đó, nhóm Nghiên cứu vũ khí xung đột (CAR) có trụ sở tại Anh, cho biết IS đang sản xuất vũ khí với quy mô và độ phức tạp tương đương với các lực lượng quân sự quốc gia, đồng thời đã tiêu chuẩn hóa việc sản xuất này trên khắp Mosul. Trong báo cáo được đưa ra sau khi tiến hành thăm 6 cơ sở từng được IS điều hành ở Đông Mosul, CAR khẳng định nhóm thánh chiến đã có "một chuỗi cung ứng mạnh mẽ" nguyên liệu thô từ Thổ Nhĩ Kỳ. Sự chính xác về kỹ thuật trong hoạt động sản xuất vũ khí cho thấy IS không thể sản xuất một cách "ngẫu hứng".

Theo CAR, "mặc dù các cơ sở sản xuất sử dụng một loạt vật liệu và chất nổ hóa học không đạt tiêu chuẩn, song cấp độ tổ chức, kiểm tra chất lượng và quản lý kiểm kê cho thấy đây là một hệ thống sản xuất công nghiệp được kiểm soát tập trung và phức tạp". Các điều tra viên của CAR ước tính IS đã sản xuất hàng chục nghìn quả r​ocket và đạn cối trong những tháng qua để đưa đến chiến trường Mosul .

Các tài liệu mà CAR đọc được ở Mosul cho thấy IS đã cung cấp cho các tay súng hướng dẫn phức tạp về việc sản xuất và cài đặt các thiết bị nổ tự chế, cũng như hoạt động của các hệ thống vũ khí phức tạp như tên lửa hành trình chống tăng.

Dương Hà (Theo VOV, Vietnam+)