Nhân Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5)

Hút thuốc lá và nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Hút thuốc lá không chỉ là nguyên nhân gây ra ung thư phổi, các bệnh phổi mạn tính, mà còn tác động lớn đến hệ tim mạch và là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến các bệnh lý động mạch vành, tăng huyết áp…

Vừa đi rẫy về đến nhà, anh N.A.T., 37 tuổi, ở phường Đoàn Kết, thị xã Buôn Hồ đột nhiên thấy đau đầu, khó thở, ngực đau. Khi các triệu chứng đau kéo dài và tiến triển nặng hơn, anh T. được người nhà đưa lên cấp cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Sau khi kiểm tra, các bác sĩ chẩn đoán anh bị nhồi máu cơ tim cấp và tiến hành chụp mạch vành, can thiệp đặt stent thông chỗ tắc nghẽn động mạch vành phải, kịp thời cứu sống người bệnh. Tuy nhiên, các bác sĩ cho biết, động mạch của anh T. đã xuất hiện nhiều xơ vữa, có thể gây tắc nghẽn động mạch bất cứ lúc nào và nguy cơ tái nhồi máu cơ tim, đột quỵ vẫn có thể xảy ra. Qua tìm hiểu tiền sử bệnh lý, một trong những nguyên nhân khiến anh T. sớm mắc “bệnh người già” là do hút thuốc lá.

Nhiều người vẫn vô tư “nhả khói” ở nơi công cộng.

Trường hợp của anh P.V.V., 32 tuổi, ở phường Tân Lợi, TP. Buôn Ma Thuột cũng ở trong tình trạng tương tự. Vài tháng trước, anh V. thường thấy các cơn đau thắt ngực, rồi lan dần đến cổ, vai và tay. Các cơn đau đến rồi đi rất nhanh, lại thêm tuổi còn trẻ nên anh V. cũng chủ quan không đi khám bệnh. Cho đến khi các cơn đau thắt ngực ngày càng nhiều lên, nhịp tim cũng gia tăng, anh V. thường xuyên thấy khó thở, mệt lả mới vội vàng đi khám bệnh. Không chỉ bất ngờ với kết quả chẩn đoán bị bệnh tim thiếu máu cục bộ mãn, phải điều trị lâu dài, anh V. còn ngạc nhiên hơn khi biết do bản thân hút thuốc lá nhiều nên thành mạch sớm bị xơ vữa, dẫn đến mắc căn bệnh vốn là bệnh của người già.

Theo các chuyên gia y tế, nếu như năm 1960 chỉ có 1% dân số bị huyết áp cao, thì hiện nay có khoảng 30% người trưởng thành (từ 25-60 tuổi) bị huyết áp cao, tương đương khoảng 11 triệu người. Huyết áp cao đồng nghĩa với các bệnh tim mạch khác cùng nguy cơ đột quỵ. Đặc biệt, có nhiều bệnh nhân chưa đầy 30 tuổi đã bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc tắc động mạch vành. Trừ người mắc bệnh tim bẩm sinh còn các bệnh nhân trẻ khác hầu như đều có một hoặc nhiều vấn đề tiền sử như uống nhiều rượu, béo phì, ít vận động hoặc hút thuốc lá.

Bác sĩ Ngô Văn Hùng, Trưởng Khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: Trong tất cả các nguyên nhân gây bệnh về tim thì thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính, nhưng có thể ngăn chặn được. Người hút thuốc lá thường hay mắc các bệnh lý về tim mạch như xơ vữa động mạch, đột quỵ, rối loạn nhịp tim, đột tử, nhồi máu cơ tim, phình động mạch chủ... Những tác nhân gây ra bệnh lý tim mạch chính là nicotine, carbon monoxide (CO) và các sản phẩm oxy hóa có trong khói thuốc lá. Vì thế, việc bỏ hút thuốc lá sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như khả năng tái phát bệnh ở người bệnh. Ngay cả với những người đã hút thuốc trong một thời gian dài thì việc bỏ hút thuốc lá vẫn mang lại lợi ích trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Trước những ảnh hưởng tới sức khỏe và tổn thất về kinh tế do hút thuốc lá gây ra, Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2018 đã được Tổ chức Y tế Thế giới triển khai với chủ đề “Thuốc lá và bệnh tim mạch” nhằm thông tin tới cộng đồng mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc lá và các bệnh tim mạch. Từ đó kêu gọi các quốc gia cần có những hành động kịp thời và hiệu quả, nhằm làm giảm nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh về  tim mạch liên quan đến sử dụng thuốc lá.