Tìm hiểu ung thư phế quản – phổi

Ung thư phế quản-phổi (gọi chung là ung thư phổi) là ung thư xuất phát từ niêm mạc phế quản và phế nang. Đây là loại ung thư gặp nhiều nhất và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam giới. Bệnh xảy ra chủ yếu ở độ tuổi từ 50 đến 75. Tại Việt Nam, cho đến nay vẫn chưa có một thống kê đầy đủ trên toàn quốc về tỷ lệ mắc bệnh hằng năm và tử vong do ung thư phổi gây ra. Tuy nhiên, theo ghi nhận tại các trung tâm lớn như ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội thì ung thư phổi chiếm tỷ lệ hàng đầu trong các bệnh ung thư ở nam giới.

Bằng nghiên cứu dịch tễ học, người ta đã chứng minh được vai trò của thuốc lá trong việc gây nên bệnh ung thư phế quản – phổi. Các chất Hydrocarbon thơm có trong hắc ín và thuốc lá, đặc biệt là chất 3-4 Benzopyren là tác nhân chính gây ra ung thư phổi. Thuốc lá là nguyên nhân chiếm tới 90% của ung thư phế quản – phổi. Người nghiện thuốc lá và hút thuốc lá trong nhiều năm là đối tượng dễ bị ung thư phổi nhất. Không những người hút thuốc “chủ động” mà cả những người hút thuốc “bị động” đều là đối tượng dễ bị ung thư phổi. Ngoài nguyên nhân thuốc lá còn có các nguyên nhân khác như: nhiễm phóng xạ, Amiant, Ether chloromethyl, Hydrocarbon đa vòng… chiếm tỷ lệ 10%.

Ung thư phổi thường không có biểu hiện gì khi bệnh ở giai đoạn sớm. Một số triệu chứng rất mơ hồ như: ho húng hắng và dai dẳng không thấy khác gì nhiều với cơn ho cảm thông thường, nhất là người có tuổi hay hút thuốc lá thì dễ nghĩ rằng “tại mấy hôm nay trời trở lạnh mà tôi lại yếu phổi”. Khi bệnh đã lâu thì thường có các biểu hiện như: nặng ngực, ho khạc đờm có dính máu, đôi khi biểu hiện của một viêm phổi. Khi giai đoạn muộn thì người bệnh suy sụp, đau nhói ở ngực, sụt cân, xanh xao, khàn giọng, khó nuốt…
Để chẩn đoán xác định, bệnh nhân cần được thăm khám lâm sàng kỹ lưỡng và làm các cận lâm sàng như: chụp X-quang tim phổi, nội soi phế quản, sinh thiết, chụp CT-scanner ngực…

Điều trị: chỉ có mổ mới điều trị được ung thư phổi, nhưng muốn mổ được thì ung thư phải còn nhỏ, tức là ở giai đoạn còn sớm. Nhưng đáng tiếc, hiện nay đa số ung thư phổi đều phát hiện được khi ở giai đoạn muộn: trong 100 người bệnh thì đã có 50 người không còn khả năng mổ được nữa, trong số 50 người còn lại thì chỉ có khoảng 20% còn cắt được thực sự. Ngoài điều trị bằng phẫu thuật, trong ung thư phổi còn được điều trị bằng hóa chất và tia xạ.

Cho đến nay thì việc tầm soát để phát hiện được ung thư phổi ở giai đoạn sớm còn gặp nhiều khó khăn, chưa có một xét nghiệm nào đủ độ tin cậy để xác định được bệnh ở giai đoạn sớm. Vấn đề hết sức quan trọng nữa của ung thư phổi là bệnh diễn tiến nhanh, khó điều trị. Cho nên vấn đề đặt ra là cần phải phòng bệnh thật tốt, tức là “Không hút thuốc lá”.