Làm giàu bằng mô hình kinh tế tổng hợp

Năm 1987, ông Nguyễn Thế Duyên rời quê hương Đức Thọ (Hà Tĩnh) vào thôn 4, xã Ea Kao (TP. Buôn Ma Thuột) lập nghiệp. Với bản tính siêng năng, cần cù, chăm chỉ của con người miền Trung lam lũ, ông đã được nhận vào làm công nhân của xí nghiệp dược. Theo đó, gia đình được nhận khoán đất trồng dược liệu, chủ yếu là: sả, hương nhu, tía tô, bạc hà… Năm 1996, xí nghiệp giải thể, gia đình ông được chuyển nhượng 2 ha đất để làm ăn sinh sống. Do thời gian trồng dược liệu quá dài, không có cây che bóng, chống xói mòn nên đất đai bị chai cứng, bạc màu khiến cây hoa màu phát triển chậm, còi cọc, năng suất, chất lượng thấp.

Với số vốn tích lũy được, năm 1998, gia đình ông chuyển sang trồng cà phê trên 1,6 ha đất và 0,6 ha còn lại thì đào trữ nước tưới cà phê. Với phương châm lấy ngắn nuôi dài, những năm đầu cây cà phê đang trong giai đoạn kiến thiết cơ bản, tán lá nhỏ, gia đình đã trồng các loại cây ngắn ngày như bắp, vừng, lạc, đậu xanh… để tăng thu nhập. Gia đình ông còn tận dụng cỏ, thân các loại cây trên để nuôi 4 con bò, ép xanh quanh gốc cà phê; còn phân bò ủ với vỏ cà phê, vỏ hồ tiêu… làm phân hữu cơ bón cho cây trồng theo kiểu “cuốn chiếu” năm này bón vùng này sang năm bón vùng khác. Nhờ đó, đất trồng được cải thiện, cây cà phê sinh trưởng phát triển tốt, năng suất bình quân đạt 4 tấn nhân/ha.

Ông Duyên chăm sóc cây hồ tiêu.

Năm 2000, sau khi tham quan một số mô hình xen canh cây hồ tiêu trong vườn cà phê của các hộ dân trên địa bàn, ông đã tiến hành trồng thử nghiệm trong vườn nhà theo tỷ lệ 2 hàng cà phê - 1 hàng hồ tiêu. Đến nay, gia đình ông đã có 400 trụ tiêu xen canh trong 2 ha cà phê; bình quân mỗi năm thu được 7 tấn cà phê và 1,6 tấn tiêu. Với giá bình quân 40.000 đồng/kg cà phê, 120.000 đồng/kg tiêu, sau khi trừ đi chi phí, gia đình ông thu lãi gần 300 triệu đồng/năm. Ngoài ra, với 0,3 ha diện tích mặt ao trữ nước, mỗi năm thả 3 lứa cá (chủ yếu là cá trắm cỏ, cá mè, cá rô phi thu), gia đình ông cũng thu về gần 20 tấn cá/năm, lãi hơn 50 triệu đồng.

Ông Duyên chia sẻ kinh nghiệm: “Cà phê là loại cây ưa bóng, do vậy việc trồng xen canh hồ tiêu trong vườn không chỉ tăng thu nhập mà còn che bóng, chắn gió, chống được xói mòn đất. Để hai loại cây này đạt hiệu quả kinh tế cao, ngoài việc bón phân đầy đủ, hợp lý thì trước mùa mưa khoảng một tháng phải cắt rong cành cây che nắng, cây trụ hồ tiêu. Riêng cây hồ tiêu, khi các trụ đã sum suê cành thì phải tiến hành đánh chồi: cắt bỏ các chồi nhánh, chồi nách, các dây tiêu bò sát mặt đất để tập trung dinh dưỡng nuôi nhánh chính, nuôi trái, tạo độ thông thoáng, hạn chế sâu bệnh hại và làm giảm độ nặng để trụ tiêu không bị gãy đổ…”.

Nhật Minh