Quyết liệt quản lý thuế từ hoạt động thương mại điện tử

Hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam nói chung và trên địa bàn Đắk Lắk nói riêng đang ngày càng phát triển. Với nhiều tính chất đặc thù trong lĩnh vực này đã đặt ra thách thức không nhỏ, đòi hỏi ngành thuế cần nhiều giải pháp, quyết liệt trong quản lý.

Còn nhiều khó khăn

Hiện nay, việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT vẫn tồn tại một số bất cập như: khó quản lý các thông tin doanh thu bán hàng thực tế phát sinh đối với hoạt động mua bán hàng hóa và các tổ chức, cá nhân có phát sinh thu nhập từ mạng xã hội (Facebook, Youtube, Google, Tiktok...); văn bản hướng dẫn thực hiện, chỉ đạo quản lý chưa quy định cụ thể, rõ ràng…

Đến cuối năm 2023, Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột đã khảo sát được 2.120 hộ kinh doanh trên sàn TMĐT, hoạt động từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2020. Trong đó, sàng lọc, phân loại được 135 hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm, với số tiền giao dịch gần 228 tỷ đồng và 1.985 hộ có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, mới chỉ xác minh thông tin, hướng dẫn kê khai theo quy định cho 53 hộ kinh doanh tại TP. Buôn Ma Thuột có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm. Nguyên nhân là do khi Chi cục tiến hành xác minh tài khoản ngân hàng có số liệu sao kê, doanh thu tính thuế tự kê khai chênh lệch lớn, người nộp thuế giải trình là các giao dịch cá nhân, không ghi rõ thông tin, nội dung của giao dịch. Do đó, cơ quan thuế chưa đủ cơ sở xác định được đây là doanh thu bán hàng hóa trên các sàn TMĐT hay các giao dịch không liên quan.

Các tiktoker giới thiệu và kinh doanh nông sản qua Tiktok Shop. Ảnh: Hana Ban Mê

Bên cạnh đó, mặc dù Chi cục Thuế thành phố đã tiến hành phân công cho Đội Nghiệp vụ - Dự toán - Pháp chế lọc danh sách các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên/dưới 100 triệu đồng/năm để chuyển cho các đội thuế liên xã, phường thực hiện công tác quản lý thuế, nhưng qua phân tích, xử lý thông tin phát sinh nhiều bất cập như: danh sách các hộ kinh doanh trên sàn TMĐT của Tổng cục Thuế chuyển về không có mã số thuế, không có chứng minh nhân dân, tên hộ kinh doanh không có dấu, địa chỉ kinh doanh chủ yếu là nhà trọ... khiến việc lọc dữ liệu rất khó khăn. Một số cá nhân, hộ kinh doanh phát sinh nhiều gian hàng phải thực hiện lọc dữ liệu nhiều lần, sau đó tổng hợp lại mới thấy được doanh thu để chuyển cho các đội thuế xã, phường. Danh sách của Tổng cục Thuế gửi chỉ có doanh thu tổng hợp từng tháng (từ năm 2018 - 2020) mà không có chi tiết từng giao dịch trên sàn TMĐT làm cơ sở để xác định doanh thu tính thuế và đấu tranh trong việc yêu cầu kê khai thuế…

Tăng cường triển khai các giải pháp

Thời gian qua, Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột đã xây dựng kế hoạch; thành lập hai tổ triển khai thí điểm việc quản lý đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT để phân tích dữ liệu, xử lý về thuế theo quy định. Ngoài ra, Chi cục còn hướng dẫn, hỗ trợ về nghiệp vụ quản lý thuế cho các đội thuế xã, phường. Về phân tích và xử lý thông tin, Chi cục đã ban hành công văn gửi 20 ngân hàng thương mại cổ phần tại TP. Buôn Ma Thuột để cung cấp sao kê giao dịch từ năm 2018 – 2022 theo danh sách Tổng cục Thuế cung cấp; đồng thời, xác minh bổ sung tài khoản ngân hàng theo số chứng minh nhân dân, căn cước công dân do Chi cục thu thập được đến thời điểm hiện nay. Sau khi nhận được sao kê giao dịch từ ngân hàng, Đội Nghiệp vụ - Dự toán – Pháp chế sẽ gửi những sao kê này đến các đội thuế xã, phường để thực hiện công tác quản lý thuế.

Bên cạnh đó, Chi cục còn phân loại đối tượng để áp dụng các biện pháp xử lý về thuế. Cụ thể, căn cứ sao kê chi tiết từ ngân hàng, các đội thuế xã, phường tiến hành kiểm tra trên Ứng dụng quản lý thuế tập trung TMS và đối chiếu việc lập bộ của hộ kinh doanh. Sau đó ban hành giấy mời đến người nộp thuế để đối chiếu số liệu, doanh thu trên sàn nhằm kê khai đăng ký thuế, xử lý theo quy định. Nhờ vậy, hiện nay Chi cục đã xử lý vi phạm hành chính được 43 hộ, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT, với tổng số thuế truy thu và phạt 6,2 tỷ đồng.

Cán bộ Cục Thuế tỉnh hướng dẫn nghĩa vụ nộp thuế trên sàn thương mại điện tử cho hộ kinh doanh. Ảnh: Nguyễn Duy

Để siết chặt quản lý thuế trong lĩnh vực này, thời gian tới, Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột sẽ triển khai thống kê các hộ kinh doanh có liên kết với những ứng dụng, đơn vị vận chuyển, giao hàng như: Grab, Vietnampost, Giao hàng tiết kiệm, Giao hàng nhanh… kê khai doanh thu bán hàng và cung cấp tài khoản ngân hàng tiến hành xác minh tài khoản (nếu có chênh lệch) để xử lý theo quy định. Bên cạnh đó, đơn vị cũng đề nghị Cục Thuế tỉnh kiến nghị Tổng cục Thuế sớm nghiên cứu, ban hành các quy trình hướng dẫn quản lý thuế, trong đó hướng dẫn cụ thể về kê khai, nộp thuế đối với các cá nhân, hộ kinh doanh vừa có doanh thu khoán tại địa điểm kinh doanh cố định, vừa có doanh thu hoạt động TMĐT trên toàn quốc. Đồng thời, báo cáo Tổng cục Thuế yêu cầu cung cấp cụ thể tên chủ gian hàng, số tài khoản giao dịch trước thời điểm hộ kinh doanh trên sàn TMĐT mở tài khoản ngân hàng để Chi cục có căn cứ yêu cầu người nộp thuế kê khai, nộp thuế theo quy định.

Cục Thuế tỉnh cho biết, nhằm quyết liệt quản lý thuế kinh doanh TMĐT, thời gian tới sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp giao nhận hàng hóa, chuyển phát nhanh (COD); phối hợp với các ngân hàng thương mại nhằm xác minh thông tin về tài khoản giao dịch, doanh thu bán hàng từ hoạt động kinh doanh TMĐT để hướng dẫn người nộp thuế thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền cho người nộp thuế nắm rõ được chính sách để tự thực hiện kê khai, nộp thuế; trách nhiệm cung cấp thông tin cho cơ quan thuế quản lý của các tổ chức, cá nhân có liên quan để xác định nghĩa vụ thuế...

Khánh Huyền