Cẩn thận với các biến chứng cấp tính của bệnh đái tháo đường

Biến chứng bệnh đái tháo đường xuất hiện sớm hay muộn, ngoài nguyên nhân quản lý bệnh tốt hay không, còn phụ thuộc vào tuýp mắc bệnh. Biến chứng mạch máu nhỏ thường xảy ra ở người đái tháo đường tuýp 1 sau 5 năm mắc bệnh, nhưng lại xuất hiện ngay từ khi bệnh mới được chẩn đoán ở người đái tháo đường tuýp 2.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, đái tháo đường tuýp 1 là đái tháo đường lệ thuộc insulin (hay gặp ở người trẻ tuổi), xảy ra do tế bào beta của tuyến tụy không tổng hợp và tiết đủ insulin, lượng insulin quá ít không thể điều hòa được lượng glucose trong máu. Đái tháo đường tuýp 1 là một bệnh thể nặng, thường xuất hiện đột ngột, diễn biến cấp tính, hay gặp sau khi nhiễm khuẩn hoặc nhiễm độc, có thể dẫn đến hôn mê. Những người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 1 cần dùng insulin mỗi ngày. Trong khi đó, bệnh đái tháo đường tuýp 2 hay gặp ở người cao tuổi, người béo phì. Đái tháo đường tuýp 2 còn được gọi là đái tháo đường không phụ thuộc insulin và phổ biến hơn tuýp 1.

Bệnh nhân đái tháo đường nếu phát hiện các biến đổi bất thường ở bàn chân cần đi khám ngay. Ảnh: Đình Thi

Theo bác sĩ Nguyễn Lê Kim Huệ, phụ trách Khoa Phòng, chống bệnh không lây nhiễm (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh), có hai loại biến chứng của bệnh đái tháo đường là biến chứng cấp tính và mạn tính. Biến chứng cấp tính là những biến chứng xảy ra đột ngột, diễn biến nhanh, triệu chứng lâm sàng đa dạng và phong phú. Những biến chứng này đe dọa đến tính mạng của người bệnh nếu không được cấp cứu kịp thời như hạ đường máu, nhiễm toan xêtôn và hôn mê nhiễm toan xêtôn, hôn mê tăng áp lực thẩm thấu. Hạ đường máu là biến chứng hay gặp nhất do người bệnh thực hiện chế độ ăn quá khắt khe hoặc do dùng thuốc quá liều. Hôn mê hạ đường máu có thể xảy ra với người bệnh điều trị ngoại trú hoặc ngay khi đang nằm điều trị trong bệnh viện.

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, để phòng tránh hạ đường máu, người bệnh đái tháo đường cần thực hiện đúng các chỉ định điều trị của bác sĩ, duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý. Tránh thay đổi đột ngột trong sử dụng thuốc, trong thực hiện chế độ ăn uống và luyện tập. Đặc biệt là cần duy trì các bữa ăn phụ, ngay cả khi không có cảm giác thèm ăn; không nên để triệu chứng hạ đường máu xuất hiện, nếu thấy có triệu chứng báo trước như cồn cào, vã mồ hôi… thì uống nước có pha đường, sau đó ăn thêm bữa phụ. Người bị đái tháo đường nên mang theo đường hoặc các loại thực phẩm cần thiết. Quan trọng và nguy hiểm nhất là những cơn hạ đường máu vào ban đêm nên người bệnh cần phải có bữa ăn phụ trước khi đi ngủ. Những người trên 45 tuổi, người được liệt vào nhóm có yếu tố nguy cơ, phải thường xuyên kiểm tra sức khỏe 3 - 6 tháng/lần, tùy từng trường hợp cụ thể bác sĩ sẽ chỉ định làm nghiệm pháp tăng đường máu… để có chẩn đoán điều trị sớm.

Liên Chi