Thuốc lào gây hại như thuốc lá

Hiện nay, nhiều người cho rằng thuốc lào ít độc hại hơn thuốc lá do người hút không trực tiếp ngậm vào điếu thuốc khi sử dụng và khói thuốc lào đã được lọc qua nước nên khí độc không vào cơ thể. Thực tế, cách nghĩ này hoàn toàn sai.

Có “thâm niên” hút thuốc lào hơn 30 năm, anh H.M.D. (49 tuổi, ở phường Thống Nhất, thị xã Buôn Hồ) luôn cho rằng hút thuốc lào không độc bằng thuốc lá vì đã được lọc qua nước.

Anh D. cho hay: “Trước đây tôi vừa hút thuốc lá vừa hút thuốc lào nhưng bây giờ bỏ hẳn thuốc lá vì hút thuốc lào không hại bằng thuốc lá. Vào mùa lạnh, sáng sớm ngủ dậy chỉ cần hít một hơi thuốc lào khiến mình tỉnh táo, ấm người hẳn”. Còn D.H.V. (phường An Bình, thị xã Buôn Hồ) mới 20 tuổi nhưng cũng đã hút thuốc lào 4 năm. V. kể: “Lần đầu tiên em hút thuốc lào khi 16 tuổi. Bây giờ mỗi ngày em phải hút đến 4 - 5 lần, ngày nào không có thuốc lào em không chịu được, cảm giác đang thiếu một cái gì đó”.

Thuốc lào hay thuốc lá đều có hại cho sức khỏe của người hút và những người xung quanh.

Trên một diễn đàn dành cho giới trẻ, rất nhiều người kể về cảm giác khoan khoái của mình khi hút thuốc lào; thậm chí có người còn khẳng định: thuốc lào lành hơn thuốc lá bởi được lọc qua nước, giúp giảm đi phần lớn các tố chất độc hại. Chính những cách hiểu sai như vậy nên thuốc lào vẫn đang được nhiều người sử dụng, thậm chí là giới trẻ, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực mà nhiều khi người trong cuộc không lường trước được.

Theo các tài liệu nghiên cứu về thực vật, cây thuốc lào cùng họ với cây thuốc lá, mọc quanh năm, cao khoảng 1 m, thấp hơn cây thuốc lá và có tên khoa học là Nicotiana rustica L. Cây thuốc lào có hàm lượng nicotine rất cao. Lá của nó ngoài việc dùng để hút còn được sử dụng rộng rãi trong việc sản xuất các thuốc trừ dịch hại hữu cơ. Ở Việt Nam, cây thuốc lào được trồng và chế biến theo phương pháp thủ công là chủ yếu.

Theo nghiên cứu của Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá, thuốc lào có hàm lượng nicotine khoảng 9%, cao hơn nhiều so với thuốc lá thông thường (từ 1-3%). Ngoài nicotine, khi thuốc lào cháy sẽ tạo ra 56 loại chất độc khác nhau, trong đó nguy hiểm nhất là benzopyren. Khói thuốc lào còn có nhiều chất poloni, 20 phóng xạ ra hạt alpha.

Vì vậy, thuốc lào gây tác hại tương tự như thuốc lá, trong khói thuốc lào có những yếu tố nguy hiểm dễ gây ra bệnh nhồi máu cơ tim và ảnh hưởng không tốt đến tuần hoàn, hô hấp, đường ruột và hệ thống bài tiết. Thuốc lào cũng là một trong những tác nhân hàng đầu gây nên các căn bệnh nan y như: ung thư phổi, ung thư vòm họng, ung thư thực quản, ung thư đại tràng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), cơn đau thắt ngực, cơn nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não... Thuốc lào còn gây nghiện, tạo cảm giác chán ăn.

Bác sĩ Rmah Lương, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Đắk Lắk cho biết: Tác hại của thuốc lào không kém gì thuốc lá, thậm chí còn kinh khủng hơn. Hơn nữa, cảm giác “thèm” thuốc của người nghiện thuốc lào dữ dội hơn rất nhiều so với người hút thuốc lá. Hút thuốc lào quá liều còn gây nguy hiểm cho tính mạng. Thực tế đã ghi nhận những trường hợp đột tử do hút liên tục nhiều điếu thuốc lào trong một thời gian ngắn. Thuốc lào còn gây ô nhiễm môi trường chung quanh, gây mất vệ sinh do mùi nước điếu rất hôi và khó bay, gây nghiện, gây chán ăn, gây bệnh đường hô hấp, thậm chí gây ung thư cho người hút thuốc chủ động lẫn thụ động.

Trong Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá, thuốc lào được đề cập như một dạng thuốc lá. Căn cứ vào luật này, phải phòng, chống thuốc lào tương đương với thuốc lá điếu. Tuy nhiên hiện nay trên thực tế, việc quản lý thuốc lào vẫn chưa thực sự hiệu quả, khiến cho loại sản phẩm này vẫn được tiêu thụ trên diện rộng mà hầu như không có bất kỳ hình thức cảnh báo nào.

Thu Huế - Mỹ Hạnh