Cà phê đặc sản: Định vị chất lượng cho Cà phê Buôn Ma Thuột

Nâng tầm chất lượng cà phê

Là cây trồng chủ lực của tỉnh với hơn 204.800 ha, cà phê Đắk Lắk đóng góp bình quân mỗi năm hơn 450.000 tấn, nâng tổng sản lượng cà phê Việt Nam lên 1,5 triệu tấn. Bản thân cà phê liên đới với nhiều ngành hàng từ nông nghiệp tới công nghiệp, chế biến, thương mại nên sự phát triển của ngành cà phê đã thúc đẩy những ngành nghề khác phát triển, tạo sức hút lớn đối với các nhà đầu tư, kinh doanh trong và ngoài nước.

Các chuyên gia quốc tế thử nếm cà phê tại Cuộc thi Cà phê đặc sản Việt Nam 2019.

Để nâng cao giá trị hạt cà phê, những năm qua tỉnh đã có nhiều chính sách, chương trình, dự án hỗ trợ ngành hàng phát triển bền vững. Nhờ đó, tập quán canh tác cà phê của nông hộ đã có nhiều thay đổi tích cực khi đáp ứng được các yêu cầu và được cấp Chứng nhận quốc tế UTZ, 4C, Rainforest, FLO. Đặc biệt, 12 công ty được cấp quyền sử dụng Chỉ dẫn địa lý Cà phê Buôn Ma Thuột với tổng diện tích gần 13.600 ha, sản lượng đăng ký hơn 44.600 tấn/năm luôn chú trọng nâng cao chất lượng, giá trị của cà phê. Niên vụ 2017-2018, các đơn vị nói trên đã sản xuất, thương mại, cung ứng cà phê nhân có Chỉ dẫn địa lý đến các nhà rang xay khoảng 5.500 tấn trong đó có hơn 2.000 tấn được xuất khẩu, với giá trị tăng thêm từ 3-5%. Ngoài ra, có gần 100 tấn cà phê rang xay gắn logo Cà phê Buôn Ma Thuột được thương mại trên thị trường nội địa… Để nâng cao giá trị, chất lượng của cà phê mang Chỉ dẫn địa lý, niên vụ 2016-2017, 2017-2018 Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã lấy gần 130 mẫu cà phê tại các vùng nguyên liệu trên địa bàn để các chuyên gia thử nếm quốc tế đánh giá chất lượng. Kết quả cho thấy, hơn 10% mẫu cà phê có điểm số thử nếm đạt từ 80 điểm trở lên và có thể sản xuất sản phẩm cà phê đặc sản. Thông qua Cuộc thi Cà phê đặc sản Việt Nam 2019 trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 7, nhiều lô hàng của Đắk Lắk đã được tôn vinh và công nhận đạt tiêu chuẩn cà phê đặc sản.

Ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột cho biết, cà phê đặc sản có tác dụng dẫn dắt, nâng cao chất lượng ngành cà phê. Hiện tại, các quốc gia dẫn đầu về ngành hàng cà phê đều khai thác phân khúc thị trường cao cấp này và đang đẩy mạnh truyền thông, quảng bá thương hiệu (Brazil, Indonesia, Hiệp hội Cà phê đặc sản Châu Phi). Việc phát triển cà phê đặc sản sẽ giúp ngành cà phê khai thác phân khúc thị trường mới, góp phần khẳng định thương hiệu và nâng cao chất lượng Cà phê Buôn Ma Thuột.

Phải có chiến lược tốt

Nhằm tận dụng cơ hội và khai thác có hiệu quả cà phê đặc sản, trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 7, UBND tỉnh đã phối hợp với Bộ NN-PTNT tổ chức Hội thảo phát triển cà phê đặc sản Việt Nam. Tại Hội thảo, các chuyên gia trong nước và quốc tế đều cho rằng, để nâng cao giá trị cà phê, Việt Nam cần quan tâm đến chất lượng bền vững hơn là gia tăng sản lượng. Xa hơn nữa là hướng tới phát triển thị trường cà phê đặc sản. Ông Manuel Diaz, chuyên gia tư vấn về cà phê đến từ Mexico phân tích, giải pháp căn bản hiện nay của ngành cà phê là cải thiện năng suất và chất lượng dựa trên các nguyên tắc bền vững; phát triển số liệu thống kê ngành hàng, tài nguyên công nghệ thông tin, công cụ quản lý rủi ro... Đồng thời, tăng cường sản xuất những sản phẩm mới, chuyển hướng tiếp cận sang các thị trường mới nổi, cũng như tăng tiêu thụ trong nước, đa dạng hóa cơ cấu cây trồng và hoạt động phi nông nghiệp ở vùng sản xuất cà phê…    

Sản xuất cà phê đặc sản tại một doanh nghiệp trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột.

Qua thực tế thử nếm cà phê tại Cuộc thi Cà phê đặc sản Việt Nam 2019, các chuyên gia thử nếm quốc tế cũng nhận định, Việt Nam có đủ các điều kiện để phát triển cà phê đặc sản. Tuy nhiên, đừng quá dễ dãi trong việc gắn nhãn mác cà phê đặc sản mà cần phải có các tiêu chí cụ thể theo bộ quy tắc cà phê đặc sản của tổ chức cà phê đặc sản quốc tế ban hành và được cộng đồng cà phê đặc sản thế giới áp dụng. Ông Adi Taroepratjeka, chuyên gia cà phê đến từ Indonesia nhấn mạnh: “Việt Nam đã rất nỗ lực để phát triển cà phê đặc sản, do vậy các bạn đừng để lòng tham "giết chết" cà phê đặc sản. Hãy bảo đảm rằng những hạt cà phê mang nhãn cà phê đặc sản thực sự là đặc sản, nó phải có điểm số trên 80 và không bị lỗi. Các bạn hãy giữ nét tuyệt hảo, nét đẹp của cà phê Việt Nam, đừng để lạm phát nhãn cà phê đặc sản ở khắp nơi, khi đó nó sẽ phá hủy cơ hội phát triển cà phê đặc sản và nó ảnh hướng đến tất cả mọi người trong chuỗi này”.

Minh Thuận - Thanh Hường