Xung lực mới thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ

Sáng sớm 2-6 theo giờ Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam đã về đến sân bay Nội Bài, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Hợp chủng quốc Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Donald Trump.

Đây là chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ đầu tiên của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trên cương vị người đứng đầu Chính phủ.

Trong thời gian 3 ngày (từ 29 đến 31-5) tại Hoa Kỳ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có chương trình làm việc với 45 hoạt động.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Donald Trump. (Ảnh: TTXVN)

Tại thủ đô Washington DC, Thủ tướng đã cùng Tổng thống Donald Trump hội đàm, với sự tham gia của Phó Tổng thống Mike Pence, các Bộ trưởng, thành viên chủ chốt quan trọng nhất của chính quyền Hoa Kỳ, gặp gỡ báo chí. Đây là cuộc tiếp xúc đầu tiên giữa một lãnh đạo cấp cao Việt Nam với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump kể từ khi hai nước có Ban Lãnh đạo mới.

Cũng tại Washington DC, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp, làm việc với Bộ trưởng và Đại diện thương mại Hoa Kỳ, Bộ trưởng Nông nghiệp; điện đàm với 4 nghị sĩ lãnh đạo của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa; dự tiệc chiêu đãi của Chính quyền Hoa Kỳ do Ngoại trưởng Hoa Kỳ chủ trì.

Tại New York, Thủ tướng đã gặp Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Antonio Guterres và cùng dự lễ kỷ niệm 40 năm Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc. Cũng tại New York, Thủ tướng đã gặp gỡ các trí thức, doanh nhân Việt kiều và tọa đàm với lãnh đạo các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ.

Tại các nơi đến thăm, Thủ tướng đã tới thăm hỏi, nói chuyện với cán bộ, nhân viên Phái đoàn Thường trực Việt Nam tại Liên hiệp quốc, Đại sứ quán Việt Nam tại Washington…

Trong hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump vui mừng nhận thấy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ thời gian qua phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trên cả bình diện song phương và đa phương, góp phần xây dựng một nước Việt Nam độc lập và giàu mạnh. Hai nhà lãnh đạo vui mừng nhận thấy quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ thời gian qua đã phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trên cả bình diện song phương và đa phương, và nhất trí rằng quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ đang có rất nhiều cơ hội phía trước. Hai bên khẳng định cam kết tiếp tục nỗ lực phát triển quan hệ hai nước ổn định, lâu dài, xây dựng và cùng có lợi, không chỉ phục vụ tốt hơn lợi ích hai nước mà còn đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở châu Á-Thái Bình Dương và trên thế giới, trên cơ sở tuân thủ Hiến chương Liên hiệp quốc, luật pháp quốc tế; tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, tôn trọng thể chế chính trị của nhau.

Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực song phương khác như hợp tác nhân đạo, khắc phục hậu quả chiến tranh, giao lưu nhân dân, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo, y tế quốc phòng-an ninh… Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; khẳng định ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý. Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh tiến triển trong đàm phán một Bộ Quy tắc ứng xử hiệu quả và có ý nghĩa.

Tổng thống Donald Trump khẳng định Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Hoa Kỳ-ASEAN; ủng hộ Việt Nam tổ chức thành công APEC 2017 và cho biết Tổng thống mong đợi chuyến thăm Việt Nam vào tháng 11 để dự cuộc họp các Nhà Lãnh đạo APEC. Sau cuộc hội đàm, hai bên đã ra Tuyên bố chung về quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội đàm với Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Antonio Guterres.

Tại cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Tổng Thư ký Liên hơiệp quốc Antonio Guterres, hai bên nhất trí, trong bối cảnh tình hình quốc tế hiện nay, Liên hiệp quốc cần tiếp tục phát huy vai trò là tổ chức đa phương lớn nhất toàn cầu, thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh và phát triển trên toàn thế giới.

Trong thời gian thăm Hoa Kỳ, Thủ tướng cũng dành nhiều thời gian gặp gỡ, trao đổi với doanh nghiệp, tập đoàn lớn của Hoa Kỳ như NASDAQ, ExxonMobil, Coca Cola, Nike, Boeing, ASG, McKinsey, General Electrics, Murphy Oil, Hilton…

Thủ tướng đã tham dự các tọa đàm bàn tròn về hợp tác đầu tư, tài chính Việt Nam-Hoa Kỳ, dự tiệc chào mừng do Phòng Thương mại Hoa Kỳ (USCC) và Hội đồng Doanh nghiệp Hoa Kỳ-ASEAN (USABC) đồng chủ trì với sự có mặt của Bộ trưởng Đại diện thương mại Hoa Kỳ và hàng trăm doanh nghiệp, trong đó có một số doanh nghiệp Việt Nam.

Thủ tướng đã chứng kiến lễ trao đổi 19 hợp đồng, văn kiện thỏa thuận hợp tác do doanh nghiệp hai bên ký kết trị giá khoảng 12 tỷ USD.

Trước các doanh nghiệp Hoa Kỳ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh thông điệp: “Việt Nam mong muốn duy trì và phát triển quan hệ tốt đẹp với Hoa Kỳ. Thành công của các nhà đầu tư Hoa Kỳ cũng chính là thành công của chúng tôi” cũng như khẳng định việc hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước theo hướng tự do, công bằng, cùng có lợi. Nhấn mạnh hiện nay là thời điểm thuận lợi cho các nhà đầu tư tài chính vào Việt Nam, Thủ tướng nêu rõ: “Cánh cửa luôn mở rộng, những cơ hội hiện hữu, Việt Nam luôn chào đón và khuyến khích các bạn đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng của Việt Nam”.

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ khẳng định ủng hộ thúc đẩy quan hệ giữa hai nước và đánh giá cao các chính sách của Chính phủ Việt Nam đã tạo sân chơi công bằng, lành mạnh cho các doanh nghiệp, ủng hộ mạnh mẽ và tích cực hỗ trợ cho thành công của năm APEC 2017 tại Việt Nam.

Đặc biệt, trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đã đến thăm Viện Di sản (Heritage Foundation) - tổ chức uy tín hàng đầu trên thế giới về nghiên cứu chiến lược độc lập và có tầm ảnh hưởng quan trọng đến tiến trình hoạch định, thực thi chính sách của Hoa Kỳ và nhiều vấn đề quốc tế.

Tại đây, Thủ tướng đã có bài phát biểu quan trọng trước đông đảo chính giới, học giả Hoa Kỳ và Đại sứ, đại diện Sứ quán các nước ASEAN về chủ đề “Cơ hội, thách thức đối với hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở châu Á-Thái Bình Dương và phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ”.

Có thể nói, chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thành công hết sức tốt đẹp, hai bên cam kết duy trì và phát triển đà quan hệ, đồng thời đạt được nhận thức chung về khuôn khổ mới hợp tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ trong thời gian tới, tạo nên những động lực mới góp trong quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước, góp phần vào hòa bình và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.

Các hãng tin và truyền thông khu vực và thế giới như Reuters, The Strait Times, Malay Mail Online… đồng loạt đưa tin về các thỏa thuận song phương nhiều tỷ USD mà 2 nước đạt được trong chuyến thăm Mỹ lần này của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Fox Business đưa tin “Việt Nam khám phá các lựa chọn thương mại với Mỹ”. Fox Business dẫn lời các chuyên gia chính sách đối ngoại cho rằng thúc đẩy thương mại với Việt Nam còn mang lại lợi ích về an ninh cho nước Mỹ khi cả 2 cùng chia sẻ những quan ngại về sự trỗi dậy của nền kinh tế Trung Quốc.

Hãng Reuters đưa tin “Tổng thống Trump ca ngợi thỏa thuận ‘tỷ đô’ với Việt Nam”. Hãng tin này cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trao đổi về thương mại với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc trong chuyến thăm của ông đến Nhà Trắng ngày 31-5 và hoan nghênh hàng loạt thỏa thuận kinh doanh trị giá hàng tỷ USD vừa ký cũng như việc làm mà những thỏa thuận này tạo ra. “Họ (Việt Nam) vừa hoàn tất một đơn hàng lớn với Mỹ và chúng tôi đánh giá cao điều đó, vì nhiều tỷ USD, đồng nghĩa với việc làm cho nước Mỹ và các thiết bị vô cùng tốt cho Việt Nam”, Reuters dẫn lời ông Trump chia sẻ với báo giới ngay tại Nhà Trắng.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chào hỏi đại diện các doanh nghiệp Hoa Kỳ tới dự tọa đàm bàn tròn về hợp tác đầu tư Hoa Kỳ - Việt Nam. (Ảnh: Chinhphu.vn)

Bangkok Post (Thái Lan) có bài bình luận “Việt Nam đặt chân trước cánh cửa của Trump”. Tờ báo này chỉ ra rằng, trong khi ông Trump cũng đã có lời mời với cả Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha và Tổng thống Philippines, đồng minh thân cận của Mỹ ở Đông Nam Á, ông Rodrigo Duterte, thăm Mỹ thì Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là lãnh đạo nước Đông Nam Á đầu tiên đặt chân trước cửa Nhà Trắng. Đây cũng là điều mà nhiều hãng tin như Reuters, CNN, BBC nhấn mạnh.

Tờ báo Thái Lan nhận định, cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc rõ ràng mang lại lợi ích chính trị nhưng tin tốt cho Việt Nam là nó mang lại cả lợi ích kinh tế to lớn. Tờ báo nêu rõ, trong khi Trung Quốc vẫn là nước có thặng dư thương mại với Mỹ lớn nhất (347 tỷ USD/năm) thì Việt Nam cũng đã đạt đến con số 32 tỷ USD/năm, gấp đôi cả Thái Lan ở vị trí thứ 11 với 16 tỷ USD/năm. Báo Thái Lan cho rằng, với việc Mỹ dỡ bỏ một phần cấm vận vũ khí với Việt Nam nhân chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama năm ngoái, mở đường cho Việt Nam mua 6 tàu tuần duyên mới đây, rất có thể Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ đề nghị mua thêm tàu, tên lửa, xe tăng… và đây là một cách giảm thâm hụt thương mại trong tương lai giữa 2 bên cũng như tạo động lực cho kế hoạch thúc đẩy việc làm trong nước của Tổng thống Trump. Đó là một chiến lược “cùng thắng” rất dễ thuyết phục được ông Trump. Báo Thái Lan cũng cho rằng các nước láng giềng ASEAN cần học hỏi từ chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chỉ ra những nỗ lực ngoại giao đã khiến 2 quốc gia cựu thù có thể cải thiện quan hệ sau hơn 4 thập kỷ đóng băng.

Theo bài báo, Việt Nam vốn ủng hộ nhiệt thành cho Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhưng nay khi tình hình thay đổi (Tổng thống Trump bỏ rơi TPP) thì có khả năng Việt Nam và Mỹ sẽ khởi động tìm kiếm 1 thỏa thuận thương mại song phương mới.

Dương Hà (Theo VOV, TTXVN)