Dịch bệnh diễn biến khó lường

Ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, Việt Nam đang phải cùng lúc đối mặt với nhiều dịch bệnh nguy hiểm như tay, chân, miệng (TCM), cúm A/H5N1, sốt xuất huyết... Các dịch bệnh này đe dọa bùng phát trên diện rộng, đặc biệt là cúm A/H5N1 trên người.

Bệnh tay, chân, miệng vào mùa

Ghi nhận tại một số bệnh viện (BV) nhi cho thấy, bệnh TCM đang bắt đầu vào mùa với số ca mắc nhập viện điều trị ngày một tăng. Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh BV Nhi Đồng 1 (TP.HCM) cho biết, mỗi ngày, BV tiếp nhận 10-15 trẻ mắc bệnh TCM, chưa kể tại khoa đang điều trị cho 50-60 trẻ mắc bệnh này. Trong đó, 10% là số ca nặng độ 2B và 3. Mặc dù chưa có ca nặng đến mức phải lọc máu song loại bệnh này đang bắt đầu “nóng” lên.

Đến thời điểm này, cả nước đã ghi nhận gần 12.500 ca mắc TCM tại 60 tỉnh, thành. So với cùng kỳ năm 2011, số mắc tăng 7,46 lần, số tử vong tăng 11 trường hợp.

Theo cảnh báo mới nhất của Cục Y tế dự phòng, dịch bệnh TCM là tiêu điểm khuyến cáo trong năm nay vì có những diễn biến phức tạp trên diện rộng với số mắc cao. Nguyên nhân bệnh là do vi rút đường ruột, lây theo đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp; có nhiều tuýp vi rút gây bệnh và một người có thể mắc nhiều tuýp vi rút khác nhau. Đặc biệt, sự lưu hành cao của tuýp vi rút EV-71 nên có nguy cơ diễn biến bệnh cảnh lâm sàng nặng, dễ tử vong. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người lành mang trùng trong các ổ dịch cao tới 71%, thời gian thải trùng kéo dài tới 6 tuần. Trong khi đó, tỷ lệ người chăm sóc trẻ áp dụng biện pháp rửa tay phòng bệnh còn thấp…

Một trường hợp mắc TCM điều trị tại khoa Nhi, BVĐK Dak Lak.

Cúm A/H5N1 diễn biến phức tạp

Thống kê của Cục Y tế Dự phòng cho thấy, từ đầu năm 2012 đến nay, cả nước đã phát hiện 4 trường hợp mắc cúm A/H5N1, trong đó 2 ca tử vong. Những bệnh nhân này đều có tiền sử giết mổ và ăn thịt gia cầm, thủy cầm bệnh. So với năm 2011, số ca mắc và tử vong do dịch bệnh này đều tăng. Đặc biệt, tất cả trường hợp nhiễm cúm A/H5N1 đều có tuổi đời rất trẻ, (từ 17 đến 31 tuổi).

Giải thích khả năng cảm nhiễm chủng vi rút chết người này ở thanh niên, đối tượng có sức đề kháng tốt, PGS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho rằng, chưa có nhiều bằng chứng về tính cảm nhiễm của vi rút cúm A/H5N1 ở người trẻ cao hơn các đối tượng khác. Khả năng nhiễm cúm của từng người phụ thuộc vào mức độ phơi nhiễm và đặc điểm di truyền học. Việc người trẻ nhiễm và tử vong do cúm A/H5N1 có thể do họ đang trong độ tuổi lao động và phải tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây nhiều hơn nên dễ nhiễm bệnh hơn.

Với tình hình dịch trên gia cầm như hiện nay, các chuyên gia dịch tễ lo ngại nguy cơn dịch cúm A/H5N1 lan rộng trên người. Đó là chưa kể vi rút cúm gia cầm không chỉ tồn tại trên gia cầm bệnh mà kết quả xét nghiệm cũng phát hiện chủng vi rút chết người này còn có trong những đàn vịt lành đang được nuôi ở các gia đình và bán trên thị trường mà không có biểu hiện bệnh.

Để ngăn ngừa dịch cúm từ gia cầm, thủy cầm lây lan rộng sang người, Bộ Y tế chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường giám sát và phát hiện sớm các trường hợp mắc cúm A/H5N1. Đồng thời khuyến cáo mạnh mẽ người dân: không giết, mổ gia cầm ốm, chết và gia cầm không rõ nguồn gốc; không ăn tiết canh; không ăn thịt gia cầm chưa được nấu, chế biến kỹ. Song, điều đáng lo ngại hiện nay, mặc dù Bộ Y tế liên tục cảnh báo người dân không giết, mổ, ăn thịt gia cầm, thủy cầm ốm, chết và gia cầm không rõ nguồn gốc, không ăn tiết canh, thịt gia cầm chưa được chế biến kỹ nhưng nhiều người vẫn phớt lờ. Với diễn biến phức tạp của dịch bệnh trên đàn gia cầm, thủy cầm như hiện nay, nếu người dân không nâng cao ý thức phòng bệnh, thì số người nhiễm và tử vong do cúm A/H5N1 chắc chắn tiếp tục tăng thêm.

K.O (tổng hợp)