Hiến máu nhân đạo - những điều cần biết

Mỗi giờ có hàng trăm người bệnh cần được truyền máu vì bị mất máu do chấn thương, tai nạn, thảm họa, xuất huyết tiêu hóa hoặc do mắc các bệnh gây thiếu máu, chảy máu như suy tủy xương, máu không đông và một số phương pháp điều trị hiện đại cần truyền máu như phẫu thuật tim mạch, ghép tạng… Theo Viện huyết học - Truyền máu trung ương, năm 2012 toàn quốc đã vận động và tiếp nhận được 912.310 đơn vị máu, trong đó 87,7% là hiến máu tình nguyện. Dự kiến năm 2013 cả nước cần tối thiểu 1.035.000 đơn vị máu cho điều trị cấp cứu và dự phòng thảm họa. Thực tế có hàng triệu người hiến máu nhiều lần mà sức khỏe vẫn tốt. Trên thế giới có người hiến máu trên 400 lần, ở Việt Nam người hiến nhiều nhất gần 100 lần mà sức khỏe vẫn tốt.

Hiến máu nhân đạo tại huyện Ea Kar. (Ảnh minh họa)

Máu là chất lỏng lưu thông trong các mạch của cơ thể, bao gồm các thành phần: hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và huyết tương. Mỗi thành phần thực hiện một nhiệm vụ khác nhau và mỗi thành phần chỉ có một đời sống nhất định; ví dụ: hồng cầu trong cơ thể có đời sống khoảng 120 ngày và được thay thế bởi hồng cầu mới. Nếu không cho máu thì lượng hồng cầu cũng tự mất đi và cơ thể sẽ sản sinh ra hồng cầu mới.

Hiến máu là cho máu tốt, giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường truyền máu như nhiễm HIV/AIDS, giang mai, sốt rét... vì những người hiến máu là những người khỏe mạnh thật sự. Thông thường nữ cân nặng 43 kg có khoảng 3000ml máu, nam 45 kg có khoảng 3150ml máu, nếu hiến một lượng máu 250ml so với máu trong cơ thể của mỗi người không đáng là bao nhiêu (lấy 250ml máu của 3.000ml máu bằng 8% số lượng máu của cơ thể) nên không ảnh hưởng đến sức khỏe. Lượng máu mất đi được phục hồi nhanh sau 3-5 ngày. Máu được tái tạo là máu mới do cơ thể sinh ra, các thành phần trong máu được trẻ hóa, có sức đề kháng chống lại bệnh tật và tạo sự hưng phấn trong người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiến máu được, người đến hiến máu phải là người có đủ các điều kiện như: cơ thể khỏe mạnh, tim mạch và huyết áp bình thường; đối với nữ nằm trong độ tuổi từ 18-55; nam từ 18-60 tuổi, cân nặng trên 45kg đối với cả nam và nữ. Người có cân nặng hơn 50kg có thể hiến mỗi lần 350ml máu, khoảng cách giữa hai lần hiến máu là ba tháng.

 Những người bị nhiễm virút viêm gan B, viêm gan C, các bệnh lây qua đường máu...; người đã nhiễm hoặc đã có hành vi nguy cơ nhiễm HIV; người có các bệnh mãn tính như tim mạch, huyết áp, dạ dày…; phụ nữ đang mang thai, có kinh, đang điều trị điều hòa kinh nguyệt, đang cho con bú không được hiến máu.

Khi đến hiến máu, người hiến máu sẽ được khám, tư vấn và xét nghiệm máu miễn phí (tất cả các đơn vị máu thu được sẽ được kiểm tra nhóm máu, HIV, vi rút viêm gan B, vi rút viêm gan C, giang mai, sốt rét); được biết kết quả xét nghiệm máu của mình, bảo đảm bí mật khi phát hiện ra các bệnh nói trên; được bồi dưỡng và chăm sóc theo quy định hiện hành như hỗ trợ chi phí đi lại, phục vụ ăn uống nhẹ tại chỗ và nhận quà tặng; được cấp giấy chứng nhận hiến máu tình nguyện. Ngoài giá trị về mặt tôn vinh, giấy chứng nhận có giá trị bồi hoàn máu, số lượng máu được bồi hoàn lại tối đa bằng lượng máu người hiến máu đã hiến. Giấy chứng nhận này có giá trị cho máu khi cần thiết tại các cơ sở y tế công lập trên toàn quốc. Người hiến máu cũng không phải chịu đau đớn, chỉ cần một mũi kim tiêm chích vào tĩnh mạch trong vòng 10 giây là xong. Kim và dây lấy máu vô trùng, chỉ sử dụng một lần cho một người nên không thể lây bệnh cho người hiến máu.

Để chuẩn bị cho lần hiến máu được tốt, trước khi đi hiến máu nên ăn nhẹ, mang theo đầy đủ giấy tờ tùy thân (giấy CMND, thẻ hiến máu nếu đã tham gia hiến máu); buổi tối hôm trước không nên thức quá khuya, không uống rượu bia, không ăn những chất có nhiều đường, mỡ; trước khi vào hiến máu cần điền đầy đủ mọi thông tin cá nhân, tình trạng sức khỏe vào phiếu đăng ký.

Hiến máu cứu người là nghĩa cử cao đẹp, thể hiện lòng nhân ái, tình thương và trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với cộng đồng. Mỗi người có thể đăng ký tham gia hiến máu nhân đạo tại hội chữ thập đỏ địa phương; các đoàn thể: đoàn thanh niên, hội sinh viên... nơi mình đang sinh sống, học tập và làm việc.

Hồng Vân