Bạn đọc nữ viết thư "tìm hiểu" nhà thơ Nguyễn Hoa

Bởi mang bút danh như tên con gái nên các bạn đọc của ông gửi thư cho ông thường thưa gửi: chị Nguyễn Hoa, cô Nguyễn Hoa. Năm 1998, chị Trần Hạnh Hoa ở số nhà 13B Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, vì yêu thích một bài thơ chỉ có 3 câu của nhà thơ Nguyễn Hoa đã viết thư ra báo Tiền Phong gửi đến mục “Hộp thư văn nghệ: do nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo phụ trách. Thư có đoạn: “Tôi rất thích câu thơ có đoạn “Em là muối ướp nỗi đau tươi mãi” của nữ thi sĩ Nguyễn Hoa. Theo tôi nếu không phải là người phụ nữ từng trải và rất tinh tế thì không thể viết được một câu thơ hay đến vậy. Nhưng tôi chỉ nghe cô bạn đọc được có một câu và vì rất thích câu thơ này, nên tôi muốn báo Tiền Phong chép giùm lại trọn vẹn bài thơ, đồng thời cho biết thêm lai lịch của nữ sĩ đáng yêu này. Chắc là Tiền Phong không từ chối”.

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo vốn là bạn rất thân của nhà thơ Nguyễn Hoa nên đã giải đáp một cách tường tận: Nữ sĩ này là một nam giới đích thực: Nguyễn Hoa tên khai sinh cha mẹ đặt cho là Nguyễn Hoa Kỳ. Sinh ngày 12-2-1947, quê quán xóm 6, xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Năm 1966 nhập ngũ, công tác trong ngành quân giới. Thời kỳ đầu ở bộ đội Nguyễn Hoa làm thơ gửi đăng các báo đều ký tên thật Nguyễn Hoa Kỳ. Nhưng khi gửi cho báo Nhân Dân, thì bài thơ đó được đăng nhưng tên tác giả được người biên tập bỏ chữ Kỳ đi mà chỉ còn Nguyễn Hoa. Từ đó Nguyễn Hoa lấy đó làm bút danh.

Nguyễn Trọng Tạo còn tiết lộ thêm cho cô bạn Trần Hạnh Hoa một chi tiết “tai họa” vì hai chữ “Hoa Kỳ”, mà khi xét vào Đảng, chi bộ phải “lăn tăn” bởi tên trùng với tên nước Mỹ, còn gọi là hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Khi kết nạp Đảng, chi bộ đã gợi ý đổi tên Nguyễn Hoa Kỳ thành Nguyễn Hồng Kỳ. Còn câu thơ mà bạn Trần Hạnh Hoa hỏi đề xin cả bài, chính là tên một bài thơ có tựa đề là “Muối”. Bài thơ chỉ có ba câu – gọi là thơ ba câu:

Em là muối

Ướp nỗi đau

Tươi mãi

Bài “Muối” đã in trong tập “Từ một đến tám”, nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam năm 1996.

Lê Hồng Bảo Uyên (st, bs)