Vì sao việc nâng cấp công trình nước sạch xã Yang Mao (Krông Bông) không hiệu quả?

Được xây dựng từ những năm 1990, đến nay một số công trình cấp nước thuộc Dự án DANIDA của chính phủ Đan Mạch hỗ trợ đầu tư cho một số địa phương ở huyện Krông Bông đang bị xuống cấp nặng.

Công trình nước tự chảy của xã Yang Mao được Dự án DANIDA đầu tư và đưa vào sử dụng năm 1996, đến năm 2008 do xuống cấp nên được UBND huyện Krông Bông đầu tư trên 945 triệu đồng để nâng cấp. Công trình do Xí nghiệp Đầu tư xây dựng nước và môi trường tư vấn thiết kế và lập bản vẽ, Công ty TNHH Thuận Hiếu thi công, nhưng do sai sót ở khâu thiết kế, nên gần 2 năm nay hơn 500 hộ dân của xã Yang Mao không có nước dùng. Tại công trình xử lý nước sạch của xã Yang Mao vừa được xây dựng thì đã tháo dỡ 2 bồn chứa nước xử lý để lấy chỗ cho Công ty 470 (thuộc Bộ quốc phòng) ở thi công đường Đông Trường Sơn đi qua xã Yang Mao. Hiện nay, trạm xử lý nước đã ngừng hoạt động, nhiều đường ống dẫn nước đều bị hư hỏng, đứt đoạn do trong quá trình thi công đường gây ra tình trạng “kẻ dùng không hết người lần không ra”. Được biết công trình bắt đầu được thi công nâng cấp từ tháng 8-2008, nhưng đến nay vẫn chưa thể đưa vào vận hành, nhiều người dân phải đi lấy nước từ rất xa. Anh Y Thông Niê, người dân xã Yang Mao cho biết: “Trước đây chưa có hệ thống trạm xử lý thì nhà mình vẫn sử dụng nước thoải mái, nhưng từ khi xây dựng trạm thì không còn nước để dùng”.

Nhà công trình xử lý nước xã Yang Mao biến thành công trường thi công đường Đông Trường Sơn.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trước đây công trình cấp nước tự chảy chưa được nâng cấp, đã phục vụ đủ nước sinh hoạt cho hơn 500 hộ gia đình. Nhưng khi được đầu tư nâng cấp thì năng lực cấp nước chỉ đủ cho khoảng dưới 150 hộ. Các khu vực dân cư ở trên cao và xa đường ống thì không có nước để dùng và đến nay số hộ có nước dùng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chất lượng nước cũng kém hơn khi chưa được đầu tư nâng cấp. Anh Trần Công Nhang ở buôn Tar (Yang Mao) bức xúc cho biết: “Mùa khô nhìn cả làng đổ xô đi lấy nước mà thấy buồn! Nhà nước phải thêm tiền nâng cấp công trình, tưởng rằng cải thiện được phần nào, ai ngờ...”.

Vì sao năng lực cấp nước của công trình không được như trước đây? Giải thích điều này, ông Trần Hữu Đạt – Trạm phó Trạm quản lý nước sinh hoạt tập trung của xã Yang Mao cho biết: “Trước đây, Dự án DANIDA sử dụng 3 đường ống phi 90 để dẫn nước từ trên đỉnh núi cao về, nhưng khi nâng cấp sửa chữa theo thiết kế mới thì chỉ còn lại 1 đường ống phi 90, sau khi đưa vào nhà xử lý thì chia thành 3 đường ống để dẫn về các khu vực dân cư, nên áp suất nước rất yếu, cũng như việc mở rộng thêm khu dân cư sử dụng nước.” Theo Ban quản lý Dự án huyện Krông Bông thì công trình chưa thể đưa vào sử dụng là do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chủ yếu là do lỗi ở khâu khảo sát thiết kế, các tuyến đường ống nằm dưới lòng đất, nên việc khảo sát rất khó khăn. Bên cạnh đó nguồn vốn đầu tư nâng cấp sửa chữa không đủ đáp ứng… Thiết nghĩ, lý do mà Ban quản lý Dự án đưa ra là chưa thuyết phục. Các đơn vị chủ đầu tư, đơn vị thi công cần nhanh chóng tìm ra nguyên nhân, để việc đầu tư nâng cấp công trình mang lại hiệu quả thiết thực, tránh tình trạng đầu tư nâng cấp mà hiệu quả thấp, gây mất lòng tin của người dân địa phương.