Cần sớm trả lại hiện trạng mương thoát nước ở xã Ea Wy

Tuyến mương trên địa bàn xã Ea Wy có chiều dài trên 200 m nối từ hồ Lâm trường Ea Wy qua cánh đồng lúa các thôn 5A, 6A, 3A, 11 (rộng chừng 30 ha) chảy ngang địa bàn dân cư các thôn 3A, 5A, 11 và dẫn xuống cánh đồng thôn 4A. Đây là tuyến thoát nước chính của toàn bộ khu vực thượng lưu của xã nên lâu nay người dân sinh sống hai bên mương đều chừa ra khoảng 3 m để dòng chảy lưu thông khi trời mưa. Tuy nhiên, ngày 4-4-2018, gia đình bà Đức đã thuê người lấp đất xây dựng nhà chắn ngang mương đoạn cuối dòng chảy qua khu dân cư khiến nhiều nhà cửa, giếng nước và hàng chục héc-ta lúa khu vực cánh đồng phía trên bị ngập úng, gây thiệt hại nặng nề cho người dân.

Đoạn mương thoát nước bị hộ bà Phạm Thị Đức ở thôn 11(xã Ea Wy) xây dựng nhà chặn dòng.

Ông Nguyễn Hượt, trú tại thôn 3A bức xúc: “Gia đình tôi sống ở đây từ xưa đến nay chưa bao giờ bị ngập lụt. Nhưng từ khi gia đình bà Đức làm nhà chắn ngang mương khiến nước mưa từ thượng nguồn chảy xuống ứ đọng không thoát được đã gây ngập gần nửa nhà tôi và trên 10 hộ dân khác trong vùng. Nhiều giếng nước, chuồng gia súc, gia cầm, nhà vệ sinh… cũng bị ngập lênh láng cả nửa tháng khiến cuộc sống bị đảo lộn hoàn toàn. Nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm không thể nấu ăn được, đành phải tá túc nhờ nhà người quen ở thôn khác”.

Ông Nông Quốc Khánh, Trưởng thôn 5A cho biết, diện tích đất trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng (gọi tắt là sổ đỏ) của các hộ dân sinh sống dọc tuyến mương này đều thể hiện rõ có phần đất hoang hóa sử dụng vào mục đích chung là thoát nước vào mùa mưa. Nhưng không hiểu vì lý do gì mà huyện Ea H’leo lại cấp sổ đỏ cho gia đình bà Đức có thửa đất chồng lấn lên cả phần mương nước này. Căn cứ vào sổ đỏ được cấp, gia đình bà Đức đã lấp mương thoát nước để làm nhà, việc này không chỉ gây ngập nhiều nhà cửa mà còn có trên 10 ha lúa của người dân thôn 5A bị ngập úng.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn An Dũng, Chủ tịch UBND xã Ea Wy cho biết, ngay từ khi đổ đất lấp mương để xây nhà, gia đình bà Đức đã gặp phải sự phản ứng gay gắt của nhiều hộ dân trong xã. Chính quyền địa phương cũng thành lập Đoàn xuống hiện trường kiểm tra, đồng thời lập biên bản đình chỉ thi công để chờ UBND xã báo cáo vụ việc lên UBND huyện xem xét, giải quyết (do vượt quá thẩm quyền của xã), song hộ bà Đức vẫn cố tình xây dựng thêm móng và tường nhà kiên cố. Bởi bà Đức cho rằng đã được UBND huyện Ea H’leo cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AK 553746, ngày 28-1-2008 tại thửa số 730, tờ bản đồ 07, diện tích 218 m² (trong diện tích đất này có cả phần đất là mương thoát nước).

Lý giải về nguyên nhân khách quan dẫn đến việc thửa đất trong sổ đỏ của hộ bà Đức chồng lấn mương thoát nước, ông Dũng cho rằng là do cán bộ địa chính của xã (thời điểm năm 2007) đo đạc có sự sai lệch với thực tế sử dụng đất; khi gửi hồ sơ địa chính lên huyện thì Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện lại không cử cán bộ xuống xác minh thực tế đã vội tham mưu cho UBND huyện phê duyệt cấp sổ đỏ. Sự việc xảy ra từ nhiều năm trước nhưng không ai để ý, chỉ khi bà Đức xây nhà lấn mương thì mới phát hiện.

Ngay sau khi xảy ra sự việc trên, UBND huyện Ea H’leo đã chỉ đạo Thanh tra huyện về thẩm tra xác minh và đề xuất ý kiến tham mưu cho huyện giải quyết. Ngày 8-6-2018, Thanh tra huyện Ea H’leo có Kết luận số 67/KL-TTr cho rằng việc cấp sổ đỏ số AK 553746 cho bà Đức là hợp pháp; đo đạc trên thực tế sử dụng và diện tích đất được cấp là trùng khớp. Bởi căn cứ bản đồ địa chính xã Ea Wy thì khu vực này không có mương thoát nước, mà chỉ có phần đất hoang do người dân tự chừa ra (?!).

Để giảm bớt chi phí bồi thường do bà Đức đã xây dựng nhà kiên cố trên phần mương thoát nước, trong Kết luận này, Thanh tra huyện đã kiến nghị: Lập các thủ tục, phương án bồi thường để thu hồi đối với một phần diện tích đất sân vườn của gia đình bà Đặng Thị Hoa đang sử dụng (hộ có đất giáp ranh với đất bà Đức) để đào mương thoát nước. Đề xuất này đã gây nên sự phản ứng mạnh mẽ của người dân. Theo người dân, đây là mương được hình thành tự nhiên, xưa nay đang thoát nước ổn định, việc hộ bà Đức làm nhà chặn mương là bất hợp lý, nhưng lại thu hồi phần đất của người khác để làm khiến mương nước bị bẻ cong dễ gây sạt lở đất.

Trước phản ứng đó, ngày 6-7-2018, Thanh tra huyện Ea H’leo có Kết luận số 79/KL-TTr thay thế Kết luận 67. Tại kết luận này, thay vì thu hồi đất của bà Hoa như trước đây thì Thanh tra huyện lại ghi: Việc xây dựng mương nước ở đây là cấp thiết, nên cần thu hồi một phần đất (hoặc của hộ bà Đức, hoặc của hộ bà Hoa) để làm mương chung thoát nước cho mùa mưa.

Sự việc trên kéo dài đang gây nhiều hệ lụy, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân xã Ea Wy, huyện Ea H’leo cần nhanh chóng có những biện pháp giải quyết dứt điểm, trả lại hiện trạng mương thoát nước trên địa bàn, nhằm bảo đảm tình hình an ninh trật tự, sớm ổn định cuộc sống cho người dân địa phương.

Lê Thành