Thế giới tập trung cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu

Chưa bao giờ vấn đề biến đổi khí hậu thu hút sự quan tâm của toàn cầu như hiện nay. Ngay từ đầu năm 2022, thế giới đã có những hành động mạnh mẽ hơn để bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu.

Xem xét tác động của biến đổi khí hậu

Hội nghị trực tuyến của Liên hiệp quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu vào ngày 14/2 vừa qua với sự tham dự của đại diện 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới xem xét báo cáo về tác động của biến đổi khí hậu trong quá khứ, hiện tại và dự báo tương lai nhằm tìm ra các giải pháp hiệu quả giảm thiểu thiệt hại do tình trạng biến đổi khí hậu gây ra.

Trong video gửi đến hội nghị, Chủ tịch Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của LHQ (IPCC) Hoesung Lee cho rằng hơn bao giờ hết các nước cần chú trọng đến những nội dung sẽ được nêu trong bản đánh giá thứ hai mà IPCC sẽ công bố trong ngày 28/2.

Cảnh ngập lụt sau những trận mưa lớn tại London, Anh, ngày 25/7/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Thế giới đang chứng kiến nhiều giống loài tuyệt chủng hoặc bên bờ tuyệt chủng, hệ sinh thái sụp đổ, các dịch bệnh truyền nhiễm bắt nguồn từ côn trùng, các đợt nắng nóng gây hậu quả thảm khốc, tình trạng khan hiếm nước sinh hoạt và giảm năng suất mùa màng xảy ra ngày càng tồi tệ do nhiệt độ trái đất tăng. Trong đó, năm 2021 đã ghi nhận những hình thái thời tiết cực đoan như siêu bão gây lũ lụt trên diện rộng, sóng nhiệt và cháy rừng nghiêm trọng chưa từng thấy ở cả 4 lục địa.

Phần thứ 2 của báo cáo do IPCC thực hiện dự báo tất cả những hình thái thời tiết này đều tăng trong những thập kỷ tới kể cả khi vấn nạn ô nhiễm khí thải carbon, vốn đang chi phối tình trạng biến đổi khí hậu, được các nước tập trung giải quyết và đạt hiệu quả.

Hãng tin AFP của Pháp dẫn một phần nội dung đánh giá mà IPCC chuẩn bị công bố, trong đó có đoạn nhấn mạnh tính cấp thiết của việc con người cần chuẩn bị "thích ứng" với những thay đổi khí hậu, đồng nghĩa rằng phải chuẩn bị cho những hậu quả thảm khốc khó tránh khỏi như những ngày nắng nóng vượt ngưỡng chịu đựng, lũ quét và bão lũ đe dọa sự tồn vong của con người..

Đây là báo cáo thứ 6 của IPCC kể từ năm 1990, được chia thành 3 phần, mỗi phần có sự tham gia của hàng trăm các nhà khoa học.

Phần đầu tiên về khoa học tự nhiên dẫn số liệu từ năm ngoái cho thấy nhiệt độ trái đất gần như chắc chắn sẽ tăng ở mức hơn 1,5^oC trong vòng 1 thập kỷ tới. Hiện, nhiệt độ ở bề mặt trái đất đã tăng 1,1^oC so với thế kỷ 19. Trong khi đó, theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, các bên cam kết giới hạn nhiệt độ trái đất tăng ở mức dưới 2^oC, và mức lý tưởng nhất là 1,5^oC.

Do đó, báo cáo của IPCC lần này có thể khiến các nước phải tăng cường những mục tiêu tham vọng hơn. Báo cáo cũng được cho là sẽ tập trung vào việc tình trạng biến đổi khí hậu sẽ gây ra những tác động như thế nào, tạo ra những khoảng cách về bất bình đẳng ra sao giữa các khu vực cũng như giữa các quốc gia. Báo cáo có thể còn nhấn mạnh đến "những điểm tới hạn" nguy hiểm của tình trạng biến đổi khí hậu.

Cam kết mạnh mẽ bảo vệ đại dương

Cùng với hội nghị nói trên của LHQ, Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về đại dương 2022 cũng đã được tổ chức ở Brest (Pháp). Hội nghị đã thông qua “Cam kết Brest về đại dương” (Brest Commitments for the Oceans), văn kiện 13 điểm để thực hiện các cách thức bảo vệ sự đa dạng sinh học, tài nguyên và việc khai thác các đại dương trên khắp hành tinh.

Các nhà lãnh đạo của hơn 40 quốc gia cùng đại diện nhiều tổ chức trên thế giới đã đưa ra các cam kết hành động xoay quanh 4 chủ đề chính: bảo vệ đa dạng sinh học và tài nguyên của các đại dương, chung sức cùng đại dương ứng phó với biến đổi khí hậu, chấm dứt ô nhiễm do rác thải nhựa trên các đại dương và đặt đại dương vào trung tâm của chương trình nghị sự quốc tế.

Các quan chức tham dự Hội nghị thượng đỉnh về đại dương tại Pháp. Ảnh: Twitter

Đáng chú ý, hội nghị đã kêu gọi thêm 30 quốc gia cùng tham gia Liên minh tham vọng cao (HAC) vì thiên nhiên và con người được thành lập tại Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về hành tinh diễn ra vào tháng 1/2021, nâng số quốc gia tham gia HAC lên 84 với mục tiêu  “30 × 30”, tức là bảo vệ 30% diện tích đất và biển trên thế giới đến năm 2030.

27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) cùng 16 quốc gia khác đã thúc đẩy tiến trình đàm phán một văn kiện pháp lý mới về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học tại các khu vực nằm ngoài phạm vi tài phán quốc gia (BBNJ). Văn kiện này nằm trong khuôn khổ Công ước LHQ về Luật Biển 1982 (UNCLOS) để điều chỉnh các hình thức hoạt động mới ở biển cả và đáy đại dương, hướng tới bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên chung của nhân loại. Việt Nam cũng tham gia tiến trình đàm phán về BBNJ.

Trong khi đó, 14 quốc gia tham dự hội nghị cũng đã cam kết đẩy mạnh cuộc chiến chống đánh bắt cá trái phép, vốn chiếm tới 1/5 sản lượng khai thác toàn cầu, ảnh hưởng tới các nỗ lực quản lý nguồn cá bền vững.

Nhiều tổ chức tài chính như Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) và các ngân hàng phát triển của Pháp (AFD), Đức (KfW), Italy (CDP) và Tây Ban Nha (ICO) đã nhất trí tăng gấp đôi tài trợ, lên mức 4 tỷ euro (khoảng 4,5 tỷ USD) vào năm 2025 cho “Sáng kiến Đại dương sạch” để giảm ô nhiễm đại dương do rác thải nhựa.

Hồng Hà (tổng hợp)