Doanh nghiệp và lao động cùng hưởng lợi

Qua hơn 10 năm triển khai thực hiện, chính sách hỗ trợ theo Quyết định 42 của Thủ tướng Chính phủ đã mang lại lợi ích lớn đối với doanh nghiệp (DN), người sử dụng lao động và hàng nghìn lao động người DTTS.

Thêm nguồn lực thực hiện chính sách dân tộc, miền núi

Quyết định 42 quy định chính sách hỗ trợ về đào tạo lao động; bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp (gọi chung là bảo hiểm); định mức lao động; tiền thuê đất. Cụ thể, ngân sách Trung ương hỗ trợ 100% kinh phí về đào tạo, bảo hiểm và 20% định mức lao động chung của đơn vị để khoán hoặc trả công cho người lao động DTTS; hỗ trợ giảm 50% tiền thuê đất cho đơn vị sử dụng từ 30 - 50% lao động DTTS và được miễn 100% tiền thuê đất cho đơn vị sử dụng từ 50% lao động DTTS trở lên.

Đối tượng thụ hưởng chính sách này là các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên nông, lâm, thủy sản do Nhà nước làm chủ sở hữu; ban quản lý rừng đặc dụng, ban quản lý rừng phòng hộ, hợp tác xã, DN ngoài nhà nước (bao gồm cả DN có vốn đầu tư nước ngoài) sử dụng đất vào mục đích sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản và có sử dụng lao động DTTS cư trú hợp pháp trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn.

Lao động làm việc tại Công ty Cổ phần Ban Mê Green Farm (TP. Buôn Ma Thuột). Ảnh: Minh Thùy

Đối với Đắk Lắk, dấu ấn lớn nhất trong thực hiện Quyết định 42 là chính sách hỗ trợ về bảo hiểm. Cụ thể, từ năm 2013 đến năm 2022, nguồn kinh phí Nhà nước hỗ trợ và thanh quyết toán việc đóng bảo hiểm cho lao động DTTS trên địa bàn tỉnh là 70,6 tỷ đồng, với 10.738 lượt lao động được thụ hưởng. Cụ thể, Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt và cấp phát kinh phí đóng bảo hiểm cho 2 DN (Công ty TNHH MTV Cao su Ea H’leo và Công ty TNHH MTV Cao su Krông Búk) số tiền 29,6 tỷ đồng, với 4.415 lượt lao động (từ năm 2013 đến năm 2018); UBND tỉnh xem xét, phê duyệt quyết toán cho 10 DN hơn 41 tỷ đồng, với 6.323 lượt lao động được thụ hưởng.

Về chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, Sở Tài chính cho biết, nguồn kinh phí Nhà nước đã hỗ trợ và thanh quyết toán cho đào tạo nghề ngắn hạn đối với 323 lao động DTTS, với số tiền 367,5 triệu đồng. Trong số này, Bộ Tài chính xem xét phê duyệt và cấp phát kinh phí cho đào tạo ngắn hạn 2 DN số tiền 174,9 triệu đồng, với 257 lao động; Sở Tài chính thẩm định, trình UBND tỉnh xem xét, phê duyệt và cấp phát kinh phí đào tạo ngắn hạn cho Công ty Cổ phần Cà phê Ea Pốk số tiền 192,6 triệu đồng, với 66 lao động.

Về chính sách hỗ trợ tiền thuê đất, các DN: Công ty Cổ phần Cao su Đắk Lắk, Công ty Cổ phần Cà phê Ea Pốk và Công ty TNHH MTV Cao su Ea H’leo đã thiết lập hồ sơ đề nghị Cục Thuế tỉnh xem xét, trình UBND tỉnh ban hành quyết định giảm tiền thuê đất theo đúng quy định của pháp luật. Tổng số tiền thuê đất được giảm theo chính sách này là 86,9 tỷ đồng.

Lợi ích "kép"

Thực hiện Quyết định 42, thời gian qua, Công ty TNHH MTV Cao su Ea H’leo đã lập hồ sơ quyết toán kinh phí hỗ trợ bảo hiểm cho 3.965 lượt lao động DTTS, với số tiền 31,7 tỷ đồng. Công ty cũng đã lập hồ sơ quyết toán kinh phí hỗ trợ đào tạo ngắn hạn cho 181 lượt lao động DTTS, với số tiền 93,1 triệu đồng. Về chính sách hỗ trợ tiền thuê đất, công ty được giảm 50% tiền thuê đất trong năm đối với diện tích đất của đơn vị thuộc diện phải thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai, với tổng số tiền hơn 30,1 tỷ đồng.

Công ty Cổ phần Cao su Đắk Lắk có 2.047 cán bộ, công nhân viên, trong đó có 965 lao động DTTS, chiếm 47,14% tổng số lao động. Thực hiện Quyết định 42, từ năm 2013 - 2021, công ty được hỗ trợ hơn 25,8 tỷ đồng đóng bảo hiểm cho người lao động; hơn 44 tỷ đồng miễn, giảm tiền thuê đất. Theo đại diện lãnh đạo Công ty Cổ phần Cao su Đắk Lắk, chính sách hỗ trợ theo Quyết định 42 đã giúp đơn vị giảm bớt một phần áp lực tài chính trong việc trích nộp các khoản bảo hiểm cho người lao động và tiền thuê đất hằng năm của Nhà nước.

Công nhân Nông trường Cao su Cư Bao (thị xã Buôn Hồ) cạo mủ cao su. Ảnh: Minh Thùy

Không chỉ giám áp lực tài chính cho đơn vị sử dụng lao động, Quyết định 42 cũng mang lại lợi ích lớn cho lao động là người DTTS tại địa phương. Thông qua việc xây dựng định mức lao động phù hợp, được Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm... đã giúp họ yên tâm với công việc, ổn định cuộc sống.

Đắk Lắk là tỉnh có gần 2 triệu dân, đồng bào DTTS chiếm tỷ lệ 35,7%. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, thời gian qua, việc thực hiện Quyết định 42 đã giúp các DN thuộc đối tượng hưởng hỗ trợ tăng thêm nguồn thu và giảm bớt khó khăn về tài chính, sử dụng nhiều hơn và lâu dài lao động là người DTTS. Chính sách cũng tạo điều kiện cho lao động DTTS có việc làm, tăng thu nhập, góp phần giải quyết tốt vấn đề an sinh xã hội và ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Minh Chi – Thùy Dung