Nhiều lợi ích thiết thực khi tham gia bảo hiểm xã hội

Tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) người lao động được hưởng rất nhiều quyền lợi như: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất. Những quyền lợi đó càng được nhân lên, bảo đảm hơn khi Luật BHXH năm 2024 được Quốc hội thông qua và sẽ có hiệu lực vào ngày 1/7/2025.

Bảo đảm an sinh cho người lao động

BHXH là chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước nhằm mục đích chăm sóc sức khỏe, bảo đảm thu nhập cho người tham gia; được thực hiện trên cơ sở huy động sự đóng góp, tích lũy của người lao động khi còn trẻ, còn khỏe mạnh để bảo đảm ổn định thu nhập khi về già hoặc gặp phải các rủi ro.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, tổng mức đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất là 22% mức tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH của người lao động. Trong đó, người lao động đóng 8% và người sử dụng lao động đóng 14%, tổng mức đóng vào quỹ BHXH hằng năm bằng 2,64 tháng lương.

Nhân viên Bưu điện TP. Buôn Ma Thuột chi trả lương hưu cho người hưởng.

Ông Nguyễn Nam Thao, cán bộ địa chính xã Krông Jing (huyện M’Drắk) chia sẻ: “Bản thân công tác trong cơ quan nhà nước đã 21 năm, được tham gia BHXH là động lực để tôi cố gắng làm việc cho đến ngày nghỉ hưu. Chỉ còn hơn 6 năm nữa tôi sẽ đủ tuổi nghỉ hưu, đến lúc có lương hưu tôi sẽ tự lo cho cuộc sống của mình mà không phải lo lắng chi phí sinh hoạt hay phải phụ thuộc vào con cháu”.

Hay như anh Y Êrio Mina Niê, công nhân Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại – Dịch vụ Việt Thắng (huyện Ea Kar) có hơn 16 năm làm việc cho doanh nghiệp và được đóng BHXH đầy đủ nên anh yên tâm lao động, gắn bó với doanh nghiệp. Theo anh Y Êrio, với những lao động chỉ trông chờ vào tiền lương hằng tháng như anh thì việc được tham gia BHXH là động lực để bản thân cố gắng tích lũy khi còn trẻ và an tâm khi về già. Hơn thế nữa, quá trình tham gia BHXH sẽ giảm bớt gánh nặng cho gia đình, bản thân khi không may gặp tai nạn, rủi ro hay mất việc nhờ các chế độ hỗ trợ ốm đau, thất nghiệp...

Để bảo đảm quyền được tham gia và thụ hưởng các chế độ về BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, thời gian qua ngành BHXH đã phối hợp với đơn vị, địa phương triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền, vận động. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, việc tổ chức triển khai thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH đạt được nhiều kết quả quan trọng, số lượng người tham gia tăng dần qua từng năm.

Tăng quyền và lợi ích của người tham gia

Để tiếp tục phát triển đối tượng tham gia BHXH, góp phần bảo đảm an sinh, Luật BHXH năm 2024 được thông qua và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 đã bổ sung nhiều quy định nhằm gia tăng sự liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản; mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH; bổ sung quyền thụ hưởng chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; bổ sung chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó, các quy định của Luật cũng gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu của người tham gia BHXH.

Theo ông Nguyễn Khắc Tuấn, Giám đốc BHXH tỉnh, Luật BHXH năm 2024 đã có nhiều sửa đổi, bổ sung theo hướng gia tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu. Cùng với đó, Luật quy định đối tượng được tham gia BHXH và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bằng việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh; người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng lương. Đó là những điểm đáng chú ý nhằm từng bước hướng tới chính sách BHXH bắt buộc đối với toàn bộ người lao động có việc làm, có thu nhập và tiền lương khi có đủ điều kiện cần thiết.

Lao động làm việc tại Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại – Dịch vụ Việt Thắng (huyện Ea Kar).

Đặc biệt, một điểm mới nữa của Luật là gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu của người tham gia BHXH thông qua việc giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, góp phần khắc phục dần tình trạng rút BHXH một lần. Ngoài ra, trước thực trạng một số đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của người lao động nên một trong số những điểm mới của Luật là đã bổ sung quy định xử lý tình trạng này...

Có thể thấy, những điểm mới của Luật BHXH năm 2024 được kỳ vọng tạo hành lang thông thoáng, thuận lợi đáp ứng nguyện vọng của đông đảo người lao động để nhiều người có thể tham gia liên tục, lâu dài; tạo động lực để họ có niềm tin đóng BHXH, từ đó được hưởng lương hưu khi đủ tuổi, không rút BHXH một lần.

Tam Giang