Kỉ niệm 15 năm Việt Nam gia nhập ASEAN

Ngày 28-7-1995, lá cờ đỏ của Việt Nam đã được kéo lên ở thủ đô của Brunei, đánh dấu việc Việt Nam chính thức trở thành thành viên của ASEAN.
Nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm đã phát biểu: “Việt Nam gia nhập ASEAN đánh dấu việc các nước khu vực chia thành 2 khối đối lập nhau, nay trở thành một khối đoàn kết với nhau dưới một mái nhà chung để cùng phát triển. Mở đầu cho quá trình Việt Nam hội nhập với khu vực và thế giới”. Trong thời gian gần 15 năm kể từ khi gia nhập, Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp cho sự đoàn kết và hợp tác của ASEAN, phấn đấu vì một ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển.  Việt Nam đã tham gia tích cực và có nhiều đóng góp quan trọng trên tất cả các lĩnh vực hợp tác của ASEAN cũng như trong việc xác định tương lai phát triển, phương hướng hợp tác và các quyết sách lớn của ASEAN, góp phần tăng cường đoàn kết và hợp tác, nâng cao vai trò và vị thế quốc tế của Hiệp hội.

Dấu ấn Việt Nam thể hiện khá đậm nét trong việc tổ chức những hoạt động quan trọng cũng như trong việc xây dựng các quyết sách lớn của ASEAN. Chỉ  3 năm sau khi trở thành thành viên ASEAN, Việt Nam đã để lại trong lòng bạn bè ASEAN và quốc tế những ấn tượng sâu sắc với việc tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 6 (Hà Nội, tháng 12-1998). Các văn kiện và quyết định của Cấp cao Hà Nội, nhất là Tuyên bố Hà Nội và Chương trình Hành động Hà Nội (HPA) đã xác định rõ phương hướng và các biện pháp cụ thể cho hợp tác và phát triển của ASEAN trong những năm đầu của thiên niên kỷ mới, tạo đà cho ASEAN vượt qua khủng hoảng, góp phần khôi phục lòng tin của cộng đồng quốc tế đối với vai trò và tương lai phát triển của ASEAN. Việt Nam cũng đã đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch Ủy ban Thường trực ASEAN (ASC) và Chủ tịch Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và các cơ chế khác của ASEAN. Tuy là thành viên mới, nhưng Việt Nam đã tham gia tích cực và đóng vai trò quan trọng trong những nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy phát triển của Hiệp hội. Việt Nam đã ký Hiệp ước xây dựng Đông Nam Á thành khu vực không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ) và đang tích cực vận động các cường quốc hạt nhân tham gia ký kết Nghị định thư của Hiệp ước để làm cho Hiệp ước thực sự có ý nghĩa; có đóng góp lớn trong việc xây dựng Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hiện đang thúc đẩy sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Việt Nam ngày càng tham gia sâu rộng vào quá trình liên kết kinh tế ASEAN, thực hiện nghiêm túc các lộ trình giảm thuế theo chương trình xây dựng Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA); đã có những đóng góp đặc biệt trong lĩnh vực hợp tác phát triển nhằm thu hẹp khoảng cách trong ASEAN với sáng kiến ra Tuyên bố Hà Nội về thu hẹp khoảng cách tháng 7-2001 và nhiều dự án khác. Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các khuôn khổ hợp tác giữa ASEAN và các nước đối thoại như ASEAN+3 với 3 nước Đông Bắc Á, ASEAN +1 giữa ASEAN với Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc, New Zealand.
Có thể nói từ khi gia nhập ASEAN năm 1995 đến nay, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng cho mục tiêu một ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển, nâng cao vị thế và vai trò của ASEAN trên trường quốc tế nói chung và khu vực Châu Á Thái Bình Dương nói riêng. Việc Việt Nam trở thành Chủ tịch của ASEAN năm 2010 và tổ chức thành công nhiều hội nghị lớn, cũng như đóng góp xứng đáng vào quá trình phát triển của ASEAN được các nước đánh giá cao. Điều đó càng khẳng định vị thế, vai trò, uy tín của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế.