Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIII: Cần có cơ chế chặt chẽ để bảo vệ người tố cáo

Cần quy định rõ việc bảo vệ người tố cáo là nội dung chính được các đại biểu Quốc hội (QH) tập trung thảo luận về Dự thảo Luật Tố cáo vào sáng qua (25-10). Theo một số đại biểu, tố cáo một cá nhân tham nhũng, đơn vị làm sai pháp luật thì những người tố cáo thường bị xúc phạm, trù dập, thậm chí đe dọa tới tính mạng.

Để khuyến khích nhân dân tham gia tố cáo hành vi sai phạm, trong dự thảo Luật Tố cáo cần có quy định cụ thể bảo vệ người tố cáo để họ yên tâm đưa ra chứng cứ, bằng chứng xác thực khiếu nại, tố cáo cá nhân, đơn vị có việc làm ảnh hưởng đến lợi ích tập thể, quốc gia. Những cá nhân, đơn vị có tinh thần tố cáo những vụ việc sai trái cần được khen thưởng, được bồi thường thiệt hại. Người tố cáo cần được bảo vệ bằng sự hợp tác của các cơ quan chức năng trong việc bảo vệ quyền lợi, bí mật, an toàn thông tin.

Song song với việc bảo vệ người tố cáo, trong dự thảo luật cũng cần quy định bảo vệ người giải quyết tố cáo. Bởi vì trên thực tế, người giải quyết tố cáo cũng thường bị mua chuộc, hối lộ và nặng hơn là bị đe dọa khi giải quyết các vụ tố cáo. Nếu như không có quy định bảo vệ người giải quyết tố cáo thì sẽ không có ai dám tố cáo và giải quyết các vụ tố cáo.

Cùng với việc bảo vệ người tố cáo, nhiều đại biểu cho rằng cần xử phạt cá nhân, đơn vị tố cáo sai sự thật. Trên thực tế, có nhiều vụ việc tố cáo sai sự thật đã ảnh hưởng tới danh dự, lợi ích của người bị tố cáo và gia đình họ. Người tố cáo cần ghi rõ họ tên, địa chỉ khi viết đơn tố cáo đến các cơ quan chức năng nhằm tránh tố cáo nặc danh, xuyên tạc, vu khống. Người tố cáo phải có tinh thần trách nhiệm, trình bày trung thực nội dung tố cáo, chứng cứ đưa ra phải rõ ràng, chính xác Nhiều vụ tố cáo dưới hình thức nặc danh, gây ảnh hưởng xấu tới uy tín của người bị tố cáo và gây nên khiếu kiện vượt cấp, làm mất thời gian của các cơ quan pháp luật. Vì vậy, những người tố cáo sai cần phải xử phạt nghiêm theo pháp luật và bồi thường cho người bị tố cáo và cơ quan giải quyết tố cáo.

Có đại biểu đã bày tỏ sự băn khoăn: Nếu người tố cáo sai là cá nhân thì dễ dàng xử phạt nhưng nếu là tập thể tố cáo sai thì rất khó kiểm tra, xử lý. Vì vậy, dự thảo Luật Tố cáo nên có quy định chặt chẽ đối với việc tố cáo sai, cá nhân thì xử lý ra sao, tập thể xử lý như thế nào. Không giải quyết những đơn thư tố cáo không rõ nội dung, đơn thư nặc danh. Tuy nhiên, cũng có đại biểu lại phản biện rằng: Nhiều vụ tố cáo không ghi rõ họ tên, địa chỉ vì người tố cáo sợ bị đe dọa và ảnh hưởng tới người thân, gia đình. Tuy nhiên, nếu những đơn thư tố cáo đó có bằng chứng, thông tin cụ thể, rõ ràng thì đơn tố cáo vẫn phải được các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết. Đồng ý với quan điểm phản biện này, có đại biểu cho rằng: Dự thảo Luật Tố cáo cần quy định thêm về người tố cáo nên giải thích thêm những thông tin chi tiết mà cơ quan chức năng yêu cầu làm rõ… Mặt khác, bảo vệ người tố cáo là đương nhiên vì lẽ họ có quyền công dân, là người sẽ hợp tác trong việc phát hiện và xử lý vi phạm người bị tố cáo, và là người yếu thế hơn người bị tố cáo. Do vậy, dự luật cần quy định đương nhiên người tố cáo cần được bảo vệ thay vì bắt họ phải có văn bản yêu cầu bởi như thế sẽ làm khó người tố cáo.