Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIII Tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong quản lý thuế

Sáng qua (25-10), Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế. Điểm đáng chú ý trong lần thảo luận này là nên hay không bỏ quy định về ân hạn thuế đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu.

Theo dự thảo, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu phải nộp thuế trước khi được thông quan hoặc giải phóng hàng hóa; hàng hóa kinh doanh theo phương thức tạm nhập tái xuất phải nộp thuế trước khi hoàn thành thủ tục hải quan tạm nhập khẩu hàng hóa. Trường hợp được tổ chức tín dụng bảo lãnh phải nộp thuế, tiền thuế chậm nộp (nếu có) trước ngày hết thời hạn bảo lãnh ghi trên thư bảo lãnh. Nghĩa là doanh nghiệp sẽ phải nộp thuế trước khi thông quan, giải phóng hàng hóa thay vì được ân hạn nộp thuế có thể tới 275 ngày như trước kia. Còn nếu muốn được ân hạn thời gian nộp thuế thì phải có sự bảo lãnh của tổ chức tín dụng.

Thảo luận về việc sửa đổi, bổ sung tại dự thảo, một đại biểu nhìn nhận, việc sửa đổi lần này tuy để ngăn chặn các doanh nghiệp lợi dụng chính sách ân hạn để bỏ trốn, chây ỳ nộp thuế song sẽ ảnh hưởng lớn đến việc khuyến khích xuất khẩu, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt khi tăng trưởng kinh tế giảm sút, doanh nghiệp sẽ khó càng khó hơn. Do đó, ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần nghiên cứu một cách cẩn trọng sự thay đổi này. Vì thế, có đại biểu kiến nghị chưa cần thiết thay đổi quy định hiện hành. Việc sửa đổi nhằm ngăn ngừa doanh nghiệp chây ỳ trong nộp thuế nhưng đây chỉ là số ít. Việc bịt những lỗ hổng này là cần thiết nhưng nguyên tắc của luật phải là hướng vào số đông chứ không vì thiểu số mà gây khó khăn cho số đông.

Nhất trí với các quan điểm trên, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cũng đề nghị ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra cân nhắc và xem xét có nên sửa quy định hiện nay. Với quy định đang đi vào cuộc sống thì chưa cần thiết sửa đổi, bổ sung. Với doanh nghiệp làm ăn không nghiêm túc thì có biện pháp chế tài, tăng cường quản lý; đồng thời phải tạo thuận lợi cho doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc. Trong bối cảnh hiện nay và dự báo 2013 và có thể xa nữa tình hình sản xuất, kinh doanh trong nước và bên ngoài dự báo sẽ có những diễn biến không thuận chiều. Nếu quy định sửa đổi được ban hành có thể ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu của năm 2013.

Ngược với quan điểm nêu trên và đồng thuận với ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra, có đại biểu cho rằng, quy định nộp thuế ngay hoặc ân hạn phải có bảo lãnh sẽ ngăn chặn được tình trạng chây ỳ nộp thuế. Quy định mới sẽ tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong quản lý thuế, chiếm dụng thuế ngân sách, nâng cao trách nhiệm người nộp thuế; chế tài các doanh nghiệp không có ý thức chấp hành pháp luật; tạo bình đẳng các loại hình doanh nghiệp, khuyến khích sản xuất hàng trong nước; phù hợp thông lệ quốc tế vì nhiều nước đều không cho nợ thuế…

Giải trình thêm về điều này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho biết, hiện số nợ thuế xuất nhập khẩu quá hạn lên tới gần 1.500 tỷ đồng, trong đó số không có khả năng thu hồi là khoảng 500 tỷ đồng, nằm ở những doanh nghiệp bỏ trốn. Cũng theo Bộ trưởng Vương Đình Huệ, theo thông lệ quốc tế, nghĩa vụ thuế là tức thời, cá biệt có nước cho ân hạn và bảo lãnh như Anh hoặc ít nhất có tiền trên tài khoản như New Zealand. Tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu, ông Vương Đình Huệ cho biết sẽ tính toán kỹ lưỡng và cân nhắc theo hướng tạo thuận lợi sản xuất, gia công hàng xuất khẩu đồng thời phải chấp hành pháp luật về thuế.

Q.A (tổng hợp)