Không để chậm giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản tiếp tục kéo dài

Mặc dù năm 2016 đã đi được hơn nửa chặng đường, nhưng tình hình giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) trên địa bàn tỉnh mới chỉ đạt 42,75%. Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, trong thời gian tới cần có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ và “mạnh tay” hơn nữa...

Giải ngân chậm: Nhiều nguyên nhân, lắm hệ lụy

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, đến cuối tháng 8-2016, các nguồn vốn đầu tư XDCB thuộc ngân sách tỉnh quản lý là 2.951,315 tỷ đồng (thực hiện các dự án 2.892,915 tỷ đồng), đã giải ngân 1.236,725 tỷ đồng. Trong đó một số nguồn vốn tỷ lệ giải ngân đạt thấp, như: ODA chỉ mới giải ngân đạt 8,92%; trái phiếu Chính phủ 21,23%; Chương trình mục tiêu quốc gia 12,7%...

Trạm trộn bê tông của Dự án đường Đông Tây. Ảnh: Hoàng Tuyết

Ông Đinh Xuân Hà, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Nguyên nhân khiến giải ngân vốn đầu tư XDCB giải ngân đạt thấp là do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng của một số dự án chưa thực hiện xong; việc lựa chọn nhà thầu tư vấn, xây lắp, một số chủ đầu tư còn lúng túng, kéo dài thời gian; năng lực chuyên môn của ban quản lý ở một số dự án chưa cao, còn “khoán trắng” cho các doanh nghiệp thực hiện giải ngân qua Kho bạc.

Cùng với đó, năm 2016 là năm đầu tiên của nhiệm kỳ, có nhiều thay đổi về nhân sự trong các cơ quan, đơn vị cũng đã ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân. Đây cũng là năm đầu tiên thực hiện lồng ghép 16 chương trình mục tiêu quốc gia thành 2 chương trình: xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, nhưng các bộ, ngành Trung ương chậm ban hành văn bản hướng dẫn, phân bổ vốn cụ thể cho từng chương trình. Mặt khác, khi các ngành xây dựng xong kế hoạch phân bổ vốn thì Trung ương mới có văn bản hướng dẫn việc phân bổ vốn dẫn đến chậm tiến độ thực hiện các dự án và giải ngân...

Việc chậm giải ngân vốn đầu tư XDCB chẳng những không bảo đảm giải ngân hết các nguồn vốn đã bố trí trong kế hoạch năm, mà còn gây khó khăn cho các doanh nghiệp XDCB bởi ngân sách nợ doanh nghiệp thì không tính lãi, trong khi doanh nghiệp phải trả lãi cho ngân hàng, ảnh hưởng đến năng lực thi công các công trình đã trúng thầu.

Tình trạng giải ngân vốn đạt thấp cũng tác động xấu đến tiến độ thi công, ảnh hưởng đến việc phát huy vai trò của công trình XDCB đối với đời sống kinh tế, xã hội và tác động xấu trở lại đối với việc thu ngân sách nhà nước (do các đơn vị thi công chậm được thanh toán vốn, dẫn đến tiến độ thi công công trình chậm, không thực hiện được nghĩa vụ nộp thuế)...

Phải chịu trách nhiệm khi không giải ngân hết nguồn vốn đã bố trí

Tại Hội nghị đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh tháng 8 và triển khai nhiệm vụ tháng 9-2016 vừa được tổ chức, nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư XDCB đã được đưa ra như: Tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư XDCB, chấp hành các chính sách pháp luật trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực kế hoạch và đầu tư để kịp thời chấn chỉnh những sai sót; tăng cường các biện pháp đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, triển khai thi công để có khối lượng thanh toán qua Kho bạc Nhà nước; chủ động, khẩn trương rà soát lại tiến độ thực hiện dự án, khả năng giải ngân, kịp thời đề xuất điều chuyển vốn để giải ngân hết số vốn đã giao, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư...

Thi công đường Đông Tây đoạn qua phường Tân Lập (TP. Buôn Ma Thuột).

Chỉ đạo về vấn đề này, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Ngọc Nghị yêu cầu các sở, ngành, cơ quan quản lý liên quan và chủ đầu tư cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện kế hoạch vốn kéo dài năm 2015 sang năm 2016 và vốn được giao trong năm 2016. Các sở, ngành và UBND cấp huyện với vai trò là chủ đầu tư phải xác định rõ trách nhiệm từng đơn vị để “bắt đúng mạch” và có giải pháp quyết liệt đẩy nhanh tiến độ XDCB, minh bạch trong lựa chọn tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công; không để tình trạng chậm giải ngân tiếp tục kéo dài.

Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Từ nay đến cuối năm, chủ đầu tư nào không giải ngân hết nguồn vốn đã bố trí để Trung ương điều chỉnh vốn sang địa phương khác hoặc không bố trí vốn trong kế hoạch năm 2017 thì lãnh đạo các đơn vị đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh và bị xử lý theo quy định. Sở Kế hoạch và Đầu tư thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2016, chủ đầu tư nào thực hiện giải ngân không đạt kế hoạch báo cáo UBND tỉnh xem xét, xử lý. Lãnh đạo các sở ngành, các chủ đầu tư phải tập trung kiên quyết xử lý đối với các nhà thầu không đáp ứng tiến độ thi công, vi phạm các điều khoản hợp đồng đã ký kết, kiên quyết loại ra các nhà thầu không có năng lực thi công...

Lan Anh