Phát triển cây ăn trái: Cẩn trọng với nguồn giống trôi nổi

Trước sự phát triển nhanh về diện tích, khâu sản xuất giống chuẩn (được công nhận) dường như không theo kịp, khiến nhiều nông dân mua phải giống trôi nổi, kém chất lượng. Ông Nguyễn Xuân Hà, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cư Elang (huyện Ea Kar) cho biết, những năm gần đây trên địa bàn xã phát triển mạnh cây ăn quả có múi, với khoảng 500 ha. Các diện tích chủ yếu phát triển tự phát, người dân tự tìm hiểu thông tin và đi tìm mua giống về trồng, trong đó có nhiều hộ mua phải giống giả thương hiệu Chợ Lách (tỉnh Bến Tre) nên vườn cây rất kém hiệu quả, gây thiệt hại không nhỏ. Còn ông Y Sinh Niê ở xã Ea Khăl (huyện Ea H’leo) cho hay, năm 2012 ông mua 50 cây bơ booth từ một cơ sở trên thị trấn Ea Đrăng, chưa kịp trồng thì 3 ngày sau cây đã bị rụng lá, thối ngọn rồi chết. Hay một số hộ dân trên địa bàn huyện Krông Năng đi mua giống sầu riêng Monthong về trồng nhưng đến khi có trái thì mới phát hiện đó không phải là sầu riêng Monthong…

Nông dân tìm hiểu về cây giống tại Hội chợ về cây ăn quả ở huyện Ea Kar.

Theo Viện Khoa học Kỹ thuật Nông - lâm nghiệp Tây Nguyên, từ năm 2006-2016, đơn vị đã nghiên cứu tạo một số giống bơ có năng suất cao, chất lượng, phục vụ nhu cầu xuất khẩu và thay thế những giống bơ chất lượng kém. Kết quả đã được Bộ NN-PTNT công nhận chính thức 2 giống bơ (TA1, Booth 7) và 2 giống sản xuất thử (TA40, Reed). Các giống trên có khả năng sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất trung bình trên 100 kg/cây/năm (vào năm thứ 10 trở đi) và có khả năng chín muộn từ tháng 9 - 12 hằng năm. Từ năm 2011 đến nay, Trung tâm Nghiên cứu và Chuyển giao Công nghệ Cà phê Ea Kmat tiếp nhận 2 giống bơ TA1 và Booth 7, cung cấp cho các cơ sở sản xuất kinh doanh tại địa bàn các tỉnh Tây Nguyên với tổng số lượng 230.400 cây ghép, tương đương 1.152 ha. Trong đó, giống Booth 7 được trồng nhiều nhất với diện tích trên 754 ha. Tuy nhiên trên thực tế, từ năm 2011 đến nay diện tích trồng bơ TA1 và booth 7 tại các tỉnh Tây Nguyên ước tính khoảng trên 30.000 ha (trồng thuần và xen trong vườn cà phê). Điều này cho thấy nhu cầu của các giống này trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên là rất lớn.

Nông dân tìm hiểu về cây giống của HTX Dịch vụ nông nghiệp và du lịch hồ Ea Kar.

Sở NN-PTNT cho biết, nguồn cây giống ăn quả trên địa bàn tỉnh hiện nay được Bộ NN-PTNT công nhận là giống bơ Booth 7 và TA1 của Viện Khoa học kỹ thuật Nông - lâm nghiệp Tây Nguyên. Sở NN-PTNT công nhận 4 cây đầu dòng, gồm 2 cây bơ và 2 cây sầu riêng; 3 vườn cây đầu dòng gồm 1 vườn mít nghệ cao sản của Trung tâm giống cây trồng vật nuôi, 1 vườn bơ (BXM1-X, BXM2-X) của Công ty TNHH Trịnh Mười, 1 vườn bơ booth 7 của Trung tâm nghiên cứu và chuyển giao công nghệ cà phê Ea Kmat. Tổng số cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm trên địa bàn tỉnh khoảng 150 cơ sở (đủ điều kiện sản xuất kinh doanh).

Nhằm đáp ứng nhu cầu về giống cây ăn quả có chất lượng tốt phục vụ sản xuất cho bà con nông dân, ngoài các đề tài nghiên cứu của các đơn vị khoa học, Sở NN-PTNT cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân đăng ký bình tuyển cây đầu dòng những giống cây ăn quả chủ lực.

Minh Thuận