Độc đáo phiên chợ vùng cao

Từ sáng sớm, khi những dãy núi còn chìm khuất trong làn sương, trên khắp nẻo đường, những gia đình đồng bào Mông, Dao… xúng xính trong những bộ quần áo rực rỡ sắc màu xuống chợ. Chỉ họp vào ngày Chủ Nhật hằng tuần, phiên chợ Bắc Hà (Lào Cai) trở thành nơi giao lưu, gặp gỡ đầy màu sắc.

Rực rỡ với sắc màu thổ cẩm.

Cách thành phố Lào Cai hơn 60 km, con đường dẫn lên chợ Bắc Hà xuyên qua những cánh rừng thông đỏ ẩn hiện cùng những thửa ruộng bậc thang đang chuẩn bị vào mùa thu hoạch, đẹp đến lạ kỳ. Càng lên cao, sương càng trở nên dày đặc hơn, cái lạnh của khí hậu vùng cao đang độ cuối thu càng trở nên se sắt. Vượt qua con đường đèo dốc, hiện lên trước mắt chúng tôi là một thị trấn nhỏ với ngập tràn màu sắc. Dường như, ai cũng thấy choáng ngợp trước những sắc màu rực rỡ của những nếp áo, váy. Dưới những chiếc ô xòe là nụ cười e ấp, dịu dàng của thiếu nữ Mông xuống chợ tìm bạn, là niềm vui gặp gỡ bè bạn, là ánh mắt ngỡ ngàng trong lần xuống chợ đầu tiên… Họ không chỉ mang ra chợ bán từ các loại rau, củ tự trồng và hái được trên rừng đến các vật nuôi trong nhà, để mua những gì mình thích, hoặc thưởng thức những món ăn chỉ 1 tuần mới có, mà còn vì một nhu cầu tinh thần rất lớn, đó là thưởng thức những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình, và gặp gỡ, giao lưu, kết bạn.

Ở những quầy hàng thổ cẩm, các bà, các chị tấp nập bán, mua, ướm ướm, thử thử, cười nói râm ran một góc chợ. Giữa không gian ấy với nào áo váy, nào túi, khăn, du khách đến chỉ biết lặng người đi, ồ lên hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác bởi những hoa văn tinh tế, tỉ mỉ rực rỡ sắc màu. Để rồi ai cũng cảm thấy thán phục tài năng, sự khéo léo của những phụ nữ thiểu số vùng cao Tây Bắc. Chính những đôi tay ấy đã dệt nên màu sắc văn hóa độc đáo làm nức lòng du khách. Có lẽ đó cũng là lý do mà khu chợ thổ cẩm cứ níu chân du khách gần xa, chỉ cần bước vào đó là gần như bị sắc màu ấy thôi miên. Bởi vậy, một du khách nước ngoài, bằng tiếng Việt lơ lớ cứ trầm trồ với bạn đồng hành người Việt: “Đẹp! Đẹp lắm, độc đáo, thú vị lắm!”

Những cái chổi xinh xắn được bày bán ở chợ phiên

Nếu ở khu chợ thổ cẩm hút hồn bởi màu sắc thì khu chợ ẩm thực  cuốn hút bởi mùi thơm của những chảo thắng cố, của hương rượu ngô Bản Phố, một thứ đặc sản mà mọi người vẫn bảo nhau rằng chưa nếm thử vài ly thì coi như chưa đi chợ Bắc Hà. Đó là một thứ rượu mà như người địa phương cho biết là được làm từ ngô trồng trên các triền núi, ủ bằng men lá rừng, nước được chắt từ trong khe núi nên trong vắt, trở thành thứ đặc sản mang thương hiệu của vùng cao nơi đây. Xung quanh những dãy bàn gỗ, bên chảo thắng cố bốc hơi nghi ngút, những người đàn ông vùng cao xuống chợ cứ chén đầy chén vơi. Giữa không gian ồn ào, náo nhiệt tiếng cười nói, trò chuyện, men rượu ngô như càng nồng, để những thực khách như chúng tôi chỉ ngửi thôi cũng đã thấy lâng lâng.

Theo những nếp xòe thổ cẩm của những thiếu nữ Mông, chúng tôi lên khu chợ trâu tít trên dốc cao. Ở đây hoạt động bán, mua cũng không kém phần nhộn nhịp. Người ta dắt đến chợ những chú trâu to, khỏe phục vụ tốt cho việc đồng áng, với giá tầm từ 20- 25 triệu đồng. Các cuộc ngã giá có thể kéo dài cho đến khi chợ tan. Có những cái gật đầu đắc ý khi cuộc mua – bán thành công, cũng có tiếng thở dài khi cả hai bên đều không “thuận mua, vừa bán”. Khu chợ cứ nhộn nhịp trong tiếng mặc cả của kẻ bán - người mua, tiếng cười đùa của đám trẻ, tiếng râm ran trò chuyện của các bà, các chị cho đến gần cuối ngày.

Chợ trâu, khu chợ độc đáo chỉ có ở chợ phiên Bắc Hà

Khi vãn phiên chợ dù bán, mua, lỗ lãi được nhiều hay ít cũng không quan trọng, chỉ thấy trên những gương mặt ai cũng đều rạng rỡ với niềm vui được xuống chợ! Và phải chăng điều đó đã là nét độc đáo của chợ phiên Bắc Hà mà không phải phiên chợ vùng cao nào cũng có. Vì vậy, không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa, chợ phiên Bắc Hà đã trở thành điểm du lịch độc đáo thu hút du khách thập phương chính bởi những nét văn hóa đặc sắc của núi rừng Tây Bắc. Đi giữa không gian văn hóa ấy, chúng tôi hiểu vì sao chợ phiên Bắc Hà được mọi người biết đến là một trong những chợ phiên hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Á.