Những thành tựu mới nhất trong lĩnh vực điều trị ung thư

Trang tin Dailymail (Anh) vừa cập nhật 6 đột phá trong lĩnh vực điều trị bệnh ung thư.

Xét nghiệm máu biết trước ung thư phát triển

Một trong một trong những đột phá thú vị vừa được công bố là các nhà khoa học phát triển thành công phương pháp xét nghiệm máu có thể chẩn đoán bất kỳ loại ung thư nào một thập kỷ trước khi xuất hiện triệu chứng. Đây là xét nghiệm, kiểm tra DNA do các khối u gây ra, bắt đầu tuần hoàn trong máu trước khi có triệu chứng.

Xét nghiệm được thử nghiệm ở 161 bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư vú, phổi hoặc tuyến tiền liệt, kết quả được công bố tại hội nghị thường niên Hiệp hội ung thư học Mỹ (ASCO) tổ chức tại Chicago đầu tháng 6-2017 với độ chính xác đạt trên 90%. Nghiên cứu này được tỷ phú Bill Gates tài trợ, dự kiến sẽ được áp dụng đại trà trong vòng 2 năm nữa. Hiện tại, chi phí xét nghiệm tốn khoảng 1.500 bảng  Anh (khoảng 45 triệu đồng), tương lai mức chi phí này sẽ giảm xuống để phù hợp với túi tiền của nhiều người.

Kéo dài sự sống nhờ thuốc statin

Statin, thuốc được sử dụng rộng rãi nhằm làm hạ cholesterol, cũng có thể làm giảm nguy cơ tử vong do ung thư vú, ruột, tuyến tiền liệt, buồng trứng và ung thư xương. Đây là phát hiện mới rút ra từ một nghiên cứu dài kỳ ở gần 200.000 phụ nữ bị ung thư vú dùng 3 viên statin/ngày; kết quả làm tăng tỷ lệ sống lên 40% nhờ cơ chế ngăn chặn phát triển của khối u. Điều này có thể dẫn đến khả năng sử dụng thuốc statin thường xuyên cùng với giải pháp phẫu thuật và các loại thuốc thông thường khác như hóa trị liệu.. trong điều trị ung thư.

Một nghiên cứu khác của của Trung tâm Ung thư Bắc Kinh (Trung Quốc) cũng phát hiện thấy, trung bình những phụ nữ dùng bất kỳ loại thuốc statin nào thì nguy cơ tử vong giảm tới trên 27% trong vòng 4 năm so với những người chưa bao giờ dùng statin. Còn tại Anh, các bệnh nhân dùng statins như simvastatin và atorvastatin thì tỷ lệ tử vong giảm tới 43%. Một nghiên cứu riêng tại Mỹ ở 22.110 đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt năm 2015 cho thấy những người đã từng dùng statin giảm được tới 42% nguy cơ tử vong. Các nhà khoa học tin rằng, statin có tác dụng ngăn các tế bào ung thư phát triển và phân chia, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tốt hơn.

Tiến bộ về điều trị các khối u ở cổ

Một loại thuốc trị liệu miễn dịch được xem là "viên đạn thần" trong điều trị bệnh ung thư đầu và cổ tái phát - căn bệnh rất khó chữa trị. Đó là thuốc Nivolumab hiện đang được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III. Khi so sánh với điều trị chuẩn ở nhóm bị ung thư cổ mà hóa trị liệu đã có tác dụng cho thấy Nivolumab mang lại nhiều triển vọng, ít có tác dụng phụ. Cụ thể, sau một năm, 36% bệnh nhân dùng Nivolumab vẫn còn sống so với 17% những người được điều trị bằng hoá trị liệu trong khuôn khổ nghiên cứu 361 người. Nivolumab hoạt hoá bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch nhằm chống lại tế bào ung thư.

Xạ trị siêu chính xác

Nhờ tiến bộ khoa học, công nghệ, con người đã cho ra đời một loại máy xạ trị hiện đại làm thay đổi căn bản lĩnh vực chăm sóc bệnh nhân ung thư. Đó là dòng máy MR Linac, có thể tạo ra cả hình ảnh MRI và cung cấp tia X cũng như xạ trị cùng một lúc, cho phép điều trị bằng xạ trị trong thời gian thực, chính xác và hiệu quả. Điều này có nghĩa, bệnh nhân ung thư có thể tiếp cận với liệu pháp xạ trị các khối u di chuyển trong quá trình điều trị chẳng hạn như khi thở hoặc bàng quang bị đầy. Điều này khả thi nếu dùng máy để điều trị ung thư phổi, cổ tử cung, tuyến tiền liệt, ruột và bàng quang.

Xạ trị chính xác cũng sẽ làm tăng hiệu quả và giảm tác dụng phụ đối với các mô khỏe mạnh kề cạnh. Hiện Viện Nghiên cứu ung thư và Quỹ NHS, Bệnh viện Royal Marsden ở London là nơi đầu tiên ở Anh dùng loại máy này, bệnh nhân đầu tiên điều trị bằng máy MR Linac sẽ được bắt đầu vào cuối năm nay sau khi các thử nghiệm lâm sàng kết thúc.

Đột phá trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt

Một phương án mới điều trị ung thư tiền liệt tuyến do  Đại học Birmingham (BU - Anh) thực hiện có thể làm tăng tỷ lệ sống lên gần 40%, đó là liệu pháp bổ sung nội tiết tố abiraterone ngay từ đầu, khi bệnh nhân có ung thư di căn đến vùng chậu hoặc các cơ quan khác, có thể sống sót hơn 3 năm với tỷ lệ trên 37%.

Nghiên cứu của BU trên 1.900 bệnh nhân  được trình bày tại hội nghị ASCO cho thấy, abiraterone thực sự mang lại hiệu quả cao. Giáo sư Nicholas James, người đứng đầu nhóm nghiên cứu về ung thư Anh, coi đây là một trong những điểm nhấn trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt, giúp kép dài sự sống cho con người bởi ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh khá phổ biến đối với đàn ông trung cao tuổi.

Tiến bộ mới điều trị căn bệnh ung thư của Angelina

Những phụ nữ có cùng một dạng gen gây ung thư vú như nữ diễn viên điện ảnh nổi tiếng người Mỹ Angelina Jolie có thể được lợi từ một loại thuốc mới, giúp ngăn ngừa khối u di căn với hiệu quả đạt trên 40%. Đó là thuốc Olaparib có thể ngăn ngừa các tế bào ung thư cố định hoạt hóa trong DNA, thuốc được dùng cho nhóm phụ nữ bị ung thư mang tính di truyền giai đoạn tiến triển ở gen BRCA bị lỗi.

Nghiên cứu do Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering ở New York thực hiện cho thấy sau 14 tháng, những phụ nữ dùng Olaparib 2 lần/ngày giảm được tới 42%  nguy cơ di căn so với hóa trị liệu tiêu chuẩn. Olaparib là một trong những liệu pháp sinh học trong  tương lai có thể được sử dụng thay cho hóa trị liệu trong điều trị ung thư vú. Và ưu việt hơn, thuốc này không độc tính, giống như điều trị bệnh tiểu đường mạn tính, có nghĩa không thể chữa khỏi nhưng có thể kiểm soát và kéo dài sự sống như những người bình thường.

Nguyễn Duy Hùng (Dịch từ Dailymail - 6/2017)