Bác Hồ với việc chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ

Ngay sau khi chính quyền cách mạng non trẻ được thành lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kêu gọi đồng bào gia nhập “Hội giúp binh sĩ bị nạn” (được thành lập đầu năm 1946, Bác làm Hội trưởng danh dự), hăng hái giúp đỡ chiến sĩ bị thương, coi đây là một việc làm cứu nước.
Chiều ngày 17-11-1946, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, trong buổi lễ xung phong hưởng ứng cuộc vận động “Mùa đông binh sĩ”, Hồ Chủ tịch đã cởi chiếc áo rét đang mặc để tặng binh sĩ, qua đó làm dấy lên phong trào đồng bào cả nước ủng hộ hàng vạn áo, quần, giày, mũ cho chiến sĩ và thương binh. Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ (19-12-1946), vấn đề thương binh, liệt sĩ trở thành vấn đề lớn và quan trọng. Cùng với việc tiếp tục kêu gọi giúp đỡ thương binh, gia đình tử sĩ, ngày 16-2-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 20/SL quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tử tuất. Đó là văn bản pháp quy đầu tiên của Nhà nước khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sĩ đối với công cuộc kháng chiến cứu  nước của dân tộc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh với đại biểu quân đội, thương binh và quân nhân phục viên sau buổi gặp tại Phủ Chủ tịch, 29-1-1957. Ảnh: T.L

Tháng 6-1947, Hồ Chủ tịch đề nghị chọn một ngày để nhân dân tỏ lòng biết ơn thương binh, liệt sĩ. Theo đề nghị của Người, một đại hội trù bị gồm các đại biểu cơ quan, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương và các tỉnh họp tại Phù Ninh (Đại Từ, Thái Nguyên) đã bàn bạc và nhất trí lấy ngày 27-7-1947 là Ngày Thương binh toàn quốc (đến năm 1955 được đổi thành Ngày Thương binh – liệt sĩ).
Ngày 27-7-1949, Ngày Thương binh toàn quốc được tổ chức bằng cuộc mít tinh lớn ở xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ. Các đại biểu đã được nghe thư của Hồ Chủ tịch. Người viết: “Thương binh là người đã hy sinh gia đình, hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào, vì lợi ích của Tổ quốc của đồng bào mà các đồng chí đó bị ốm yếu… Vì vậy Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những con người anh dũng ấy”.
Suốt trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, tấm lòng của Bác luôn hướng về thương binh, liệt sĩ. Người đã nói tại Lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng: “Ăn quả phải nhớ người trồng cây. Trong cuộc hội nghị hôm nay chúng ta phải nhớ đến những anh hùng liệt sĩ của Đảng, của dân ta”. Trước lúc đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Đối với những người đã dũng cảm hy sinh một phần xương máu của mình, cán bộ, binh sĩ, dân quân, du kích, thanh niên xung phong… Đảng, Chính phủ và đồng bào phải tìm mọi cách làm cho họ có nơi ăn chốn ở yên ổn, đồng thời phải mở những lớp dạy nghề thích hợp với mỗi người để họ có thể dần dần “Tự lực cánh sinh”. Đối với các liệt sĩ, mỗi địa phương, thành phố, làng, xã cần xây dựng vườn hoa và bia kỷ niệm ghi nhận sự hy sinh anh dũng của các liệt sĩ, để đời đời giáo dục tinh thần yêu nước cho nhân dân ta. Đối với các cha mẹ, vợ con của thương binh và liệt sĩ thiếu sức lao động và túng thiếu thì chính quyền và địa phương (nếu ở nông thôn thì chính quyền xã cùng HTX nông nghiệp) phải giúp đỡ họ có công việc làm thích hợp, quyết không để họ bị đói rét”.
Thấm nhuần lời dạy của Hồ Chủ tịch, phát huy truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, 63 năm qua, mỗi khi đến Ngày Thương binh – liệt sĩ (27-7) cả nước lại dấy lên nhiều việc làm thiết thực, đầy tình nghĩa, chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, thể hiện lòng quý trọng và biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đối với những người con ưu tú đã cống hiến hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì cuộc sống yên bình của nhân dân.