Dấu ấn của cải cách thủ tục hành chính

Với mục tiêu xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại hóa, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất và năng lực, Chương trình tổng thể cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC) giai đoạn 2001-2010 đánh dấu bước phát triển mới về xây dựng và phát triển nền hành chính Nhà nước trên cơ sở xác định CCHC là một trong những ưu tiên hàng đầu của Chính phủ trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đây cũng là nền tảng, cơ sở để tổ chức triển khai công tác CCHC ở tỉnh ta.

Dak Lak - một trong 10 đơn vị đi dầu cả nước về đơn giản hóa thủ tục hành chính
Đề án Đơn giản hóa TTHC trên các lĩnh vực quản lý Nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (gọi tắt là Đề án 30) là nhiệm vụ trọng tâm, khâu đột phá trong CCHC nhằm bảo đảm thống nhất, đồng bộ, đơn giản, công khai, minh bạch của TTHC; tạo sự thuận lợi cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong tiếp cận và thực hiện thủ tục hành chính; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; góp phần phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Triển khai Đề án này, tỉnh ta đã chia thành hai giai đoạn thực hiện. Theo đó, thực hiện giai đoạn 1, ngày 20 - 8 - 2009, tỉnh đã công bố Bộ TTHC ở cả 3 cấp (tỉnh, huyện, xã) với  960 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của các sở, ngành; 226 TTHC thuộc cấp huyện và 141 TTHC thuộc cấp xã. Qua quá trình rà soát, thống kê đã loại bỏ những TTHC trùng lặp, tự đặt ra thuộc lĩnh vực giải quyết công việc giữa cơ quan hành chính Nhà nước với cá nhân, tổ chức liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân.

Bước vào giai đoạn 2, tỉnh chỉ đạo quyết liệt, tập trung vào công tác rà soát TTHC, bảo đảm đơn giản hóa tối thiểu 30% những quy định về TTHC theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 1.377 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của các sở ngành và của UBND cấp huyện, xã đã được tiến hành rà soát; trong đó 239 TTHC thuộc 14 lĩnh vực phức tạp, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp đã được đưa ra lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, người dân và doanh nghiệp. Thông qua phương án đơn giản hóa TTHC, tỉnh đã kiến nghị giữ nguyên 494 thủ tục và kiến nghị thay thế, bãi bỏ đối với 812 thủ tục khác. Với kết quả này, Dak Lak đã được Trung ương đánh giá là một trong 10 đơn vị trên 63 tỉnh thành triển khai thực hiện tốt Đề án 30 của Thủ tướng Chính phủ.

Với việc đơn giản hóa TTHC, thời gian đăng ký hộ khẩu, giấy khai sinh của người dân đã được rút ngắn đáng kể. (Ảnh: K.O)

Rút ngắn thời gian bằng mô hình “một cửa” và “một cửa liên thông”
Mô hình thực hiện CCHC theo cơ chế “một cửa” được thí điểm tại các địa phương, đơn vị là huyện Ea Kar, Krông Pak, UBND TP. Buôn Ma Thuột và Sở Địa chính (Sở Tài nguyên và Môi trường). Trên cơ sở thành quả và bài học kinh nghiệm từ các mô hình thí điểm này, hiện có 20/27 cơ quan cấp tỉnh được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt Đề án CCTTHC theo mô hình “một cửa”. Tất cả các huyện, thành phố, thị xã và 184/184 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh thực hiện tiếp nhận và trả kết quả theo quy định thống nhất về lĩnh vực, trình tự tiếp nhận, đồng thời, giải quyết theo cơ chế một cửa tại UBND huyện, thị xã và thành phố. Để khắc phục tình trạng tiêu cực, nhũng nhiễu gây mất thời gian của tổ chức, công dân, một số đơn vị ứng dụng phần mềm trong việc tiếp nhận hồ sơ, TTHC và mẫu hóa các loại phiếu theo đặc thù riêng của đơn vị nhưng vẫn bảo đảm nội dung theo hướng dẫn để theo dõi, kiểm tra và tổng hợp, đó là UBND TP. Buôn Ma Thuột, Sở Giáo dục và Đào tạo. Bên cạnh đó các sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tư pháp đã thực hiện niêm yết công khai quy trình Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2000 lĩnh vực đăng ký kinh doanh thẩm định dự án và cấp giấy chứng nhận đầu tư, giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp phép xây dựng, thẩm định văn bản quy phạm pháp luật. Nhiều đơn vị có sự điều chỉnh, đổi mới và áp dụng công nghệ thông tin hệ thống quản lý chất lượng nên đã rút ngắn quy trình thời gian giải quyết công việc. Đơn cử như Sở Khoa học và Công nghệ rút ngắn thời gian cấp phép hoạt động cho các cơ sở bức xạ từ 65 ngày xuống còn 30 ngày, bổ sung hồ sơ xin cấp phép không quá 2 lần so với 4 lần trước đây. Sở Tài chính triển khai thực hiện một số thủ tục như xác định đơn giá, thẩm định đầu tư dự toán, thẩm định phương án từ 10 ngày xuống còn 7 ngày. Cục Hải quan tỉnh thực hiện thông quan khai báo từ xa thông qua mạng điện tử. Công an tỉnh bố trí 4 tổ làm chứng minh nhân dân lưu động đi xuống các huyện, xã để làm và trả chứng minh nhân dân, thời gian cấp phát CMND rút ngắn từ 15 ngày xuống còn 7 ngày. Sở Tài Nguyên và Môi trường rút ngắn thời gian thẩm định nhu cầu sử dụng đầt 10 ngày so với quy định, đồng thời thời gian giải quyết TTHC về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng được rút ngắn từ 50 ngày xuống còn 40 ngày…

Thực hiện Quy chế phối hợp giải quyết đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế và đăng ký dấu đối với các doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp, Sở Kế hoạch và Đầu tư cùng với Cục Thuế tỉnh, Công an tỉnh đã tiến hành tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký của doanh nghiệp theo quy trình liên thông. Từ năm 2009 đến nay, trong tổng số 1.809 hồ sơ đã nhận, các đơn vị đã giải quyết 7.724 hồ sơ, đúng hẹn 7.721 hồ sơ và chỉ có 3 hồ sơ trễ hẹn do xin ý kiến của UBND tỉnh về người nước ngoài đầu tư tại Dak Lak. Đây là mô hình cải cách hành chính theo hướng đơn giản, công khai minh bạch giảm thiểu các giấy phép “con” và thời gian đi lại của tổ chức, cá nhân tạo điều kiện thuận lợi cho công dân và doanh nghiệp khi có nhu cầu đăng ký kinh doanh. Theo đó thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký kinh doanh giảm từ 7 ngày xuống còn 5 ngày, doanh nghiệp không phải làm thủ tục đăng ký thuế tại cơ quan thuế, không phải trực tiếp làm thủ tục đăng ký dấu tại cơ quan Công an (chỉ đến nhận dấu và giấy chứng nhận mẫu dấu theo thời gian hẹn của cơ sở khắc dấu).

Ứng dụng công nghệ nâng cao năng lực quản lý điều hành
Theo đánh giá của UBND tỉnh, việc ứng dụng CNTT hiện nay đã có chuyển biến về nhận thức, hầu hết cơ quan Nhà nước trên địa bàn tỉnh đã trang bị máy tính, 80% cán bộ, công chức, viên chức sử dụng vi tính, 92,3%, cơ quan có mạng LAN, 100%  cơ quan đã được kết nối Internet, 100% cơ quan, đơn vị sử dụng hệ thống email của tỉnh để gửi nhận báo cáo, văn bản trao đổi công việc. Bên cạnh đó, Cổng thông tin điện tử của tỉnh chính thức đi vào hoạt động trong năm 2010 đã từng bước đáp ứng nhu cầu thông tin, góp phần tích cực trong việc tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Để nâng cao hiệu quả công việc, phục vụ đắc lực cho việc giải quyết các TTHC, nâng cao năng lực quản lý, điều hành của các cơ quan nhà nước, hướng tới xây dựng cơ quan điện tử, hầu hết các sở, ngành đều đầu tư cho việc ứng dụng CNTT. Có thể kể đến một số đơn vị: Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai áp dụng phần mềm quản lý cán bộ, công chức (PMIS), quản lý học sinh (EMIS), ứng dụng phần mềm tổng hợp thi đua khen thưởng và tập huấn phần mềm mã nguồn mở cho cán bộ, giáo viên. Sở Kế hoạch và Đầu tư áp ụng phần mềm đăng ký kinh doanh, quản lý doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh qua cổng thông tin doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư trên địa bàn. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội với việc ứng dụng phầm mềm quản lý chi trả cho đối tượng chính sách, phần mềm tra tìm mộ liệt sĩ, quản lý hộ nghèo. Sở Khoa học và Công nghệ với việc thực hiện Dự án triển khai trạm Vsat IP và ứng dụng IP để đưa tiến bộ KHCN và Internet băng thông rộng về nông thôn…

Từ những nỗ lực để hiện đại hóa nền hành chính Nhà nước tại tỉnh ta trong những năm qua, chỉ số ICT-INDESX về sẵn sàng ứng dụng CNTT của tỉnh liên tục tăng trong 5 năm trở lại đây. Nếu năm 2005, tỉnh ta xếp hạng 50/60 tỉnh thành trong cả nước thì năm 2009 vươn lên lên 26/63 tỉnh thành. Kết quả này cũng là một minh chứng cho thấy việc ứng dụng và phát triển CNTT trong cơ quan hành chính chuyển biến tích cực cả về chất và lượng, nâng cao hiệu quả trong quản lý, điều hành, giảm thiểu rườm rà khi giải quyết thủ tục hành chính, cải thiện chất lượng công tác chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công chức.

Trên cơ sở những thành quả cải cách hành chính đã đạt được giai đoạn 2001-2010, dự kiến Chương trình cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020 của tỉnh sẽ tập trung vào một số nội dung: Cải cách thể chế hành chính; cải cách tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế quản lý tài chính cho các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp dịch vụ công; cải cách công vụ, công chức; Chính phủ điện tử. Trong đó xác định cải cách công vụ, công chức là nhiệm vụ then chốt và là động lực của Chương trình cải cách hành chính giai đoạn này.