Thế giới tưởng niệm 10 năm thảm họa động đất, sóng thần

Ngày 26-12, hàng tỷ người dân trên thế giới kỷ niệm 10 năm thảm họa sóng thần càn quét 14 quốc gia, từ Indonesia tới phía Đông châu Phi.

 

Nhiều sự kiện được tổ chức tại khắp các quốc gia chịu ảnh hưởng của sóng thần để đánh dấu 1 thập kỷ kể từ khi xảy ra thảm kịch. Những người sống sót và người thân của những nạn nhân đã thiệt mạng trong thảm họa này hôm nay đã đổ về bờ biển Ấn Độ Dương để cầu nguyện cho những nạn nhân xấu số.  

 

Tại Indonesia, lễ tưởng niệm được tổ chức tại tỉnh Aceh, với sự tham dự của Tổng thống Joko Widodo, đại sứ nhiều nước tại Indonesia, các đại diện đến từ 35 quốc gia cũng như nhiều tổ chức khu vực và quốc tế. Hàng nghìn người dân tỉnh Aceh đã đổ về nhà thờ Hồi giáo Baiturrahman để làm lễ cầu nguyện cho hơn 200.000 người đã thiệt mạng khi cơn sóng thần cao hàng chục mét quét sạch thành phố ven biển phía Tây Bắc Indonesia. Nhà thờ này là một trong số ít những công trình kiến trúc còn nguyên vẹn sau thảm họa khủng khiếp. Tỉnh Aceh là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của thảm họa sóng thần với ít nhất 170.000 người thiệt mạng. Nhiều người đã khóc trong buổi lễ cầu nguyện khi nhớ về những người đã thiệt mạng. Họ hy vọng những lời cầu nguyện trong suốt 10 năm qua sẽ giúp mang lại hòa bình cho những người còn sống sót. 

 

Một dàn đồng ca đã đồng loạt hát vang bản quốc ca để khai mạc lễ tưởng niệm chính thức tại một công viên ở thành phố Banda Aceh, nơi gần tâm chấn của trận động đất nhất và đã từng phải hứng chịu những đợt rung lắc dữ dội kèm theo những con sóng khổng lồ cao đến 35m. “Hàng nghìn xác người nằm ngổn ngang tại công viên này”, Phó Tổng thống Indonesia Jusuf Kalla hồi tưởng trước hàng nghìn người tham dự lễ tưởng niệm đang gạt nước mắt. “Những giọt nước mắt khi đó đã rơi cùng cảm giác lo lắng, sốc, đau khổ, cam chịu và sợ hãi. Chúng ta đã cầu nguyện và khi chúng ta bắt đầu gượng dậy, chúng ta nhận được sự hỗ trợ tuyệt vời. Những sự hỗ trợ này đến từ Indonesia và cả người dân trên toàn thế giới. Tinh thần của chúng ta nhờ đó được phục hồi”, ông Kalla nói. 

 

Tổng thống Indonesia Widodo đánh giá cao sự hồi sinh mạnh mẽ và sức sống mãnh liệt của Ache. Sau 10 năm, tỉnh này đã có 20.000 ngôi nhà đạt tiêu chuẩn chống động đất, 3.850 km đường quốc lộ, giao thông thôn bản, 1.600 km thủy lợi, 677 trường học, 500 hội trường thị trấn, 72 trạm y tế, 8.000 giếng nước sạch, hơn 1.200 khu vệ sinh; nhiều khách sạn và sân bay hiện đại đã được xây dựng lại.

 

Tại Thái Lan, nơi có hơn 5.000 người thiệt mạng, trong đó có hơn 2.000 du khách nước ngoài, hôm nay, buổi lễ tưởng niệm nạn nhân của thảm họa 10 năm trước được tổ chức tại nơi tàu tuần tra cảnh sát biển 813 bị sóng thần đánh dạt lên bờ hồi năm 2004. Bộ Ngoại giao Thái Lan đã mời đại diện 23 nước đến dự buổi lễ, đồng thời tổ chức phát sóng trực tiếp thông qua các kênh truyền hình trong nước và quốc tế.  

Đông đảo người dân Indonesia đã tham dự buổi lễ cầu nguyện tại Nhà thờ Lớn Baiturrahman, thành phố Banda Aceh, tỉnh Aceh, nhân kỷ niệm 10 năm thảm họa động đất sóng thần. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Lễ tưởng niệm cũng diễn ra tại Ban Nam Khem, một làng chài ở miền Nam Thái Lan, nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp của sóng thần. Ngay khi buổi lễ bắt đầu, những người may mắn sống sót đã kể lại những điều kinh khủng xảy ra khi những đợt sóng lớn kèm theo các mảnh vụn đất đá tràn vào các khu nhà nghỉ cuốn trôi xe cộ, tàu thuyền và giết hại một nửa cư dân trong làng. Ông Raymond Moor, một người Thụy Sỹ cho biết, ông đã thấy điều gì đó bất thường khi thấy một vạch màu trắng xuất hiện ở đường chân trời và tiến nhanh về hướng bờ biển nơi ông và vợ mình đang ăn sáng. “Tôi bảo vợ tôi phải chạy thật nhanh nếu muốn sống sót vì đó không phải là một con sóng mà là cả một mảng tường màu đen”, ông Moor nói và kể lại cảnh ông bị sóng bắt kịp sau đó như thể “bị quay tròn trong máy giặt”. “Một phụ nữ Thái ở khách sạn đã cứu mạng tôi bằng cách kéo tôi lên ban công nhà nhưng cô ấy đã chết sau đó”, ông Moor kể trong nước mắt. Tuy nhiên, rất may, vợ của ông cũng sống sót. Gần đó, bà Somjai Somboon, 40 tuổi, cho biết, bà vẫn chưa thể vượt qua được nỗi mất mát khi hai con trai của bà bị sóng cuốn ra khỏi nhà và thiệt mạng. “Tôi nhớ đến chúng hàng ngày. Tôi sẽ luôn nhớ đến hai con trai mình”, bà Somboon chia sẻ. 

 

Cho đến nay tại Thái Lan vẫn còn hơn 3.000 người mất tích sau thảm họa này. Hiện các chuyên gia của 39 nước đang có mặt ở Ban Nam Khem để tìm kiếm thi thể các nạn nhân trong cuộc tìm kiếm lớn nhất hành tinh này. 

 

Trong khi đó, tại Thụy Điển, nước có 543 người thiệt mạng do sóng thần, Hoàng gia nước này và những thân nhân của các nạn nhân đã dự lễ tưởng niệm tại Nhà thờ Uppsala vào chiều 26-12.

 

Tại Sri Lanka, nơi có 31.000 người thiệt mạng, những người sống sót và thân nhân của khoảng 1.000 người trên một chiếc tàu hỏa bị sóng thần cuốn trôi năm 2004 đã cùng lên con tàu Ocean Queen Express vừa được phục hồi để đến Peraliya, nơi xảy ra vụ tai nạn. Trước khi tàu rời bến, một nhân viên của tàu khẳng định, việc thiếu hiểu biết về sóng thần đã dẫn đến những cái chết vô ích. “Chúng tôi có 15 phút để đưa hành khách đến nơi an toàn. Đáng nhẽ chúng tôi cần phải làm như vậy. Chúng tôi có thừa thời gian nhưng lại thiếu kiến thức”, ông Wanigaratne Karunatilleke, 58 tuổi, nói.  

Hình ảnh lễ tưởng niệm tại Indonesia

Trận động đất ở Ấn Độ Dương năm 2004 xảy ra dưới đáy biển lúc 7 giờ 58 (giờ địa phương) ngày 26-12-2004. Trận động đất này sau đó đã kích hoạt một chuỗi các đợt sóng thần chết người, lan tỏa khắp Ấn Độ Dương và chỉ trong giây lát, những con sóng cao 30m đã nhanh chóng tàn phá các cộng đồng dân cư sinh sống ven biển ở Indonesia, Sri Lanka, Ấn Độ, Thái Lan và nhiều nơi khác, cướp đi sinh mạng của 225.000 người. Cho đến nay, đây là một trong những thảm họa khiến nhiều người thiệt mạng nhất trong lịch sử thế giới hiện đại.

 

Sau thảm họa, một hệ thống cảnh báo sóng thần xuyên đại dương đã được thiết lập và các nước cũng đã đầu tư rất nhiều để sẵn sàng đối phó với thảm họa. Ngoài ra, sau khi xảy ra thảm họa các nước trên thế giới cũng đã quyên góp số tiền lên đến 13,5 tỷ USD và đưa chuyên gia đến để giúp tái thiết các khu vực xảy ra sóng thần. Trong số này, 7 tỷ USD đã được đầu tư xây dựng 140.000 ngôi nhà, hàng nghìn ki-lô-mét đường, nhiều trường học và bệnh viện tại tỉnh Aceh (Indonesia). Hơn thế nữa, thảm họa sóng thần năm 2004 cũng đã giúp chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hàng thế kỷ giữa các nhóm đòi ly khai tại Aceh và chính quyền Indonesia dẫn đến một thỏa thuận hòa bình được hai bên thông qua một năm sau đó.

 

H.T ( tổng hợp)