Tầm quan trọng của việc tiêm phòng uốn ván cho phụ nữ mang thai

Năm 2014, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã tiếp nhận một bệnh nhi, dân tộc Mông, tại thôn Noh Prông, xã Hòa Phong, huyện Krông Bông bị nhiễm uốn ván nặng. Được biết, mẹ của cháu bé trong quá trình mang thai đã không đi chích ngừa uốn ván lần nào. Người mẹ sinh tại nhà, do mụ vườn đỡ đẻ, cắt rốn bằng kéo. Theo bác sĩ chuyên khoa, đây là hệ quả của từ việc trong quá trình mang thai người mẹ không đi chích ngừa uốn ván. Mặt khác, do hạn chế kiến thức và làm theo kinh nghiệm nên nhiều mụ vườn vẫn dùng dao lam, kéo sắt, lách tre nứa… để cắt rốn khiến nguy cơ uốn ván của trẻ tăng cao.

Uốn ván là bệnh nguy hiểm ở trẻ với nguy cơ tử vong từ 20% đến 40%. Dù bệnh nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng nhưng nhiều bà mẹ mang thai, trẻ mới sinh vẫn chưa chích ngừa. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, phụ nữ (có thai hoặc không có thai) trong độ tuổi sinh đẻ nên tiêm chủng để phòng ngừa nguy cơ uốn ván. Tổng số lần tiêm phòng uốn ván là 5 lần, sau 5 lần có tiêm nhắc lại hay không tùy thuộc vào thai nghén sau cách mũi cuối cùng bao lâu. Lịch tiêm uốn ván cho phụ nữ cụ thể như sau:

Mũi 1: Càng sớm càng tốt khi có thai lần đầu hoặc nữ từ 15-35 tuổi ở vùng có nguy cơ mắc uốn ván sơ sinh cao.

Mũi 2: Ít nhất 4 tuần sau mũi 1

Mũi 3: Ít nhất 6 tháng sau mũi 2 hoặc trong thời kỳ có thai lần sau.

Mũi 4: Ít nhất 1 năm sau mũi 3 hoặc trong thời kỳ có thai lần sau.

Mũi 5: Ít nhất 1 năm sau mũi 4 hoặc trong  thời kỳ có thai lần sau.

Đối với tiêm phòng uốn ván cho thai phụ, theo Sách chuẩn quốc gia quy định về tiêm phòng uốn ván cho thai phụ:

Thai phụ hoàn toàn chưa được tiêm phòng uốn ván thì hẹn tiêm 2 mũi cách nhau ít nhất 1 tháng và trước sinh ít nhất 15 ngày. Nếu thai phụ đến đăng ký sớm thì tiêm mũi đầu vào tháng thứ 4 hoặc 5 và mũi thứ 2 sau đó 1 tháng.

Thai phụ đã tiêm phòng uốn ván đủ 2 mũi hoặc mới chỉ tiêm 1 mũi trước đây thì hẹn tiêm 1 mũi vào tháng thứ 4 hoặc thứ 5.

Thai phụ khi còn nhỏ đã được tiêm chủng mở rộng 3 mũi bạch hầu, ho gà, uốn ván thì tiêm thêm 1 mũi vào tháng thứ 4 hoặc thứ 5.

Thai phụ đã được tiêm phòng 3-4 mũi uốn ván từ trước, lần tiêm cuối cùng đã trên 1 năm thì tiêm thêm 1 mũi nhắc lại.

Thai phụ đã được tiêm 5 mũi uốn ván thì không cần tiêm bổ sung, vì với 5 mũi khả năng bảo vệ trên 95%. Nhưng nếu mũi thứ 5 đã trên 10 năm thì nên tiêm nhắc lại. Như vậy, dù đã tiêm 4-5 mũi từ trước thì lần có thai sau đã quá 1 năm vẫn cần tiêm nhắc lại.

Để phòng ngừa bệnh tật, chủng ngừa là phương pháp được sử dụng khá rộng rãi hiện nay. Ngoài ra, muốn trẻ sơ sinh khỏe mạnh, có sức đề kháng và khả năng miễn dịch cao thì việc phòng ngừa ngay từ khi trẻ còn nằm trong bụng mẹ là điều nên làm. Do vậy, tiêm phòng uốn ván cho phụ nữ mang thai là cần thiết. Vắc-xin uốn ván không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ và thai nhi mà còn giúp hạn chế tử vong do nhiễm trùng uốn ván.

Võ Quỳnh