Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV: Nâng cao hiệu quả hoạt động thu, chi ngân sách nhà nước

Chiều 30/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV nghe trình bày các báo cáo về quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Tại phiên họp, trình bày Báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, căn cứ các nghị quyết của Quốc hội, nhiệm vụ thu, chi NSNN năm 2022 được quyết định như sau: Tổng số thu NSNN là 1.413.408 tỷ đồng; tổng số chi NSNN là 1.855.641 tỷ đồng; bội chi NSNN là 442.233 tỷ đồng.

Thực hiện các chính sách tài khóa hỗ trợ phục hồi và phát triển KT-XH của Quốc hội, trong đó có Nghị quyết số 43/2022/QH15, Chính phủ đã ban hành các chính sách miễn, giảm gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã hỗ trợ trực tiếp giúp các doanh nghiệp giảm các nghĩa vụ tài chính, gia tăng thanh khoản, giảm chi phí giá vốn, vượt qua khó khăn, duy trì, ổn định, mở rộng sản xuất kinh doanh, đóng góp vào quá trình phục hồi và phát triển của nền kinh tế.

Quang cảnh phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Các chính sách đã huy động kịp thời mọi nguồn lực, từ NSNN, nguồn huy động đóng góp, viện trợ từ các tổ chức và cá nhân trong, ngoài nước và các nguồn lực tài chính khác, đảm bảo nguồn lực phòng chống dịch, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, duy trì nguồn lực cho đầu tư phát triển, thúc đẩy phát triển KT-XH.

Công tác quản lý thu NSNN được thực hiện quyết liệt dẫn đến kết quả thu NSNN không những bù đắp số giảm thu do thực hiện các chính sách miễn, giảm thuế hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân (chưa được tính trong dự toán) mà còn vượt so với dự toán, qua đó đảm bảo nguồn lực, tăng chi đầu tư phát triển; thực hiện các nhiệm vụ cấp bách phát sinh. Đồng thời, tiếp tục tích lũy dành nguồn thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương.

Chi NSNN được quản lý chặt chẽ, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai; triệt để tiết kiệm, giảm chi thường xuyên, tăng chi đầu tư. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, nâng cao kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu quả hoạt động thu, chi NSNN, quản lý, sử dụng tài sản công.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022. Ảnh: quochoi.vn

Đảm bảo cân đối ngân sách các cấp; giảm bội chi NSNN so với dự toán, nợ công giảm và thấp hơn mức trần ngưỡng cảnh báo quy định tại Nghị quyết Quốc hội, tiếp tục cơ cấu bền vững nợ công; hệ số tín nhiệm quốc gia được nâng lên.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng thẳng thắn chỉ rõ vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Công tác dự báo, tính toán nhu cầu hỗ trợ của một số chính sách trong quá trình xây dựng chưa lường hết được khó khăn, vướng mắc, thách thức trong tổ chức triển khai thực hiện dẫn đến hiệu quả chưa cao. Công tác triển khai chính sách, pháp luật, dự toán NSNN có nơi, có lúc còn hạn chế, bất cập.

Việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc chưa kịp thời ảnh hưởng đến hiệu quả, tiến độ thực hiện các nhiệm vụ NSNN. Ngoài ra, một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương giải ngân đầu tư công chậm; việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương tài chính chưa nghiêm; một số Bộ, cơ quan trung ương, địa phương lập, xét duyệt, gửi quyết toán ngân sách nhà nước chậm so với thời gian quy định;…

Các vị đại biểu tham dự phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Cũng tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo Quốc hội việc thực hiện quy định tại Nghị quyết số 91/2023/QH15 về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021 và Nghị quyết số 94/2019/QH14 về khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đối với người nộp thuế không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, trên cơ sở các nội dung báo cáo, Chính phủ trình Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022 như sau: Tổng số thu cân đối NSNN là 2.713.787 tỷ đồng; tổng số chi cân đối NSNN là 2.897.466 tỷ đồng; bội chi NSNN 293.313 tỷ đồng;…

Báo cáo Kiểm toán quyết toán Ngân sách nhà nước năm 2022 tại phiên họp, Tổng Kiểm toán nhà nước (KTNN) Ngô Văn Tuấn cho biết, qua kiểm toán Báo cáo quyết toán NSNN năm 2022 tại Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và tổng hợp một số kết quả kiểm toán chính của các cuộc kiểm toán tổ chức trong năm 2023, KTNN đã kiến nghị tăng thu, giảm chi ngân NSNN 21.346,33 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác 28.595,09 tỷ đồng.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày Báo cáo Kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022. Ảnh: quochoi.vn

Về những bất cập, hạn chế về cơ chế chính sách, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn khẳng định, bên cạnh các tồn tại, hạn chế trong chấp hành, quyết toán NSNN, KTNN đã chỉ ra một số bất cập, hạn chế về cơ chế, chính sách, qua đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hoặc hủy bỏ một số nội dung không phù hợp của 198 văn bản gồm 1 Luật; 8 Nghị định; 5 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 27 Thông tư và 157 văn bản khác.

Về kết quả thực hiện kiến nghị Kiểm toán, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn nêu rõ, kết quả kiểm tra tình hình thực hiện kiến nghị kiểm toán trong năm 2023 cho thấy, đối với kiến nghị kiểm toán năm 2022 (niên độ kiểm toán năm 2021), đến 31/12/2023 các đơn vị đã thực hiện kiến nghị xử lý tài chính về tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước đạt tỷ lệ 91,69%; kiến nghị khác đạt tỷ lệ 82,72%.

Về sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách, đã có 98/270 nội dung/văn bản đã được Chính phủ, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của KTNN, các kiến nghị khác các đơn vị đang tiếp tục nghiên cứu sửa đổi theo quy định. Về kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân, đã có 68/183 báo cáo kiểm toán có kiến nghị kiểm điểm đã được các đơn vị thực hiện.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, KTNN thống nhất với số liệu quyết toán NSNN năm 2022 do Chính phủ trình sau khi rà soát, thực hiện kiến nghị kiểm toán của KTNN…

Cũng tại phiên làm việc, các đại biểu đã xem xét, thảo luận về dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.

Lan Anh (tổng hợp)