Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV:

Tạo lập môi trường sản xuất, kinh doanh minh bạch, thúc đẩy phát triển thị trường thương mại

Chiều 22/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội xem xét, đánh giá các tờ trình, báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. 

Tại phiên họp, trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết: Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 19 điều trên tổng số 71 điều (chiếm 26,7%) của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật (TC&QCKT), các quy định này đã thể hiện đầy đủ 6 nhóm chính sách đã được Chính phủ thông qua.

Sau khi sửa đổi, bổ sung thì Luật TC&QCKT có 6 chương và 67 điều (giảm 1 chương và giảm 4 điều so với Luật TC&QCKT năm 2006). Trong đó tập trung vào các vấn đề: 

Thứ nhất, hoàn thiện các quy định đảm bảo tuân thủ cam kết thực hiện Hiệp định WTO/TBT và các FTA thế hệ mới, phù hợp với thông lệ quốc tế liên quan đến khái niệm, thuật ngữ, chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia, hạ tầng chất lượng quốc gia, minh bạch hóa về hàng rào kỹ thuật trong thương mại, lập báo cáo đánh giá tác động của quy chuẩn kỹ thuật, cung cấp dịch vụ đánh giá sự phù hợp xuyên biên giới.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt trình bày tờ trình. Ảnh: quochoi.vn

Thứ hai, đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động liên quan đến xây dựng TC, QCKT và hoạt động thử nghiệm, chứng nhận, giám định nhằm khai thác hiệu quả nguồn lực xã hội, phù hợp thông lệ quốc tế.

Thứ ba, hoàn thiện quy định về đối tượng, trình tự, thủ tục xây dựng, thẩm định, công bố, ban hành TCVN, QCKT như: quy định đối tượng TC, QCKT thuộc danh mục bí mật nhà nước; quy định rút ngắn thời gian xây dựng, công bố, ban hành TC, QCKT so với hiện nay; xây dựng TC, QCKT theo trình tự, thủ tục rút gọn; lập đánh giá tác động khi xây dựng QCKT nhằm đảm bảo tính khả thi, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời không gây cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh; quy định về xây dựng tiêu chuẩn cơ sở (TCCS) và trách nhiệm thông báo TCCS nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thứ tư, bổ sung quy định cơ sở dữ liệu quốc gia về TC, QCKT; đổi mới hoạt động xuất bản, phát hành TCVN theo hướng tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận thông tin, áp dụng TC, QCKT hiệu quả.

Thứ năm, hoàn thiện quy định về hoạt động đánh giá sự phù hợp (khái niệm, nguyên tắc chung, quyền và nghĩa vụ của tổ chức đánh giá sự phù hợp, mở rộng hoạt động cung cấp dịch vụ đánh giá sự phù hợp xuyên biên giới; thừa nhận đa phương, song phương, đơn phương kết quả đánh giá sự phù hợp của tổ chức nước ngoài) nhằm nội luật hoá các cam kết tại các FTA thế hệ mới, đồng thời đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả trong quản lý trong nước, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững.

Quang cảnh phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Thứ sáu, hoàn thiện cơ chế, chính sách về phổ biến, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chuyên gia tiêu chuẩn hoá nói chung, thành viên ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia nói riêng nhằm đáp ứng yêu cầu khách quan ngày càng cao của tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) Lê Quang Huy khẳng định: Ủy ban KH,CN&MT tán thành với sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TC&QCKT và cho rằng, việc sửa đổi Luật lần này sẽ đáp ứng yêu cầu hội nhập, phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam, tạo lập môi trường sản xuất, kinh doanh minh bạch, thúc đẩy phát triển thị trường thương mại, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia.

Về chính sách của Nhà nước về phát triển hoạt động trong lĩnh vực TC&QCKT, Ủy ban KH,CN&MT nhận thấy, về cơ bản các chính sách được sửa đổi, bổ sung đã thể hiện những quan điểm lớn của Đảng và Nhà nước về hoạt động TC&QCKT.

Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT Lê Quang Huy cần cụ thể hoá các chính sách này thành các điều khoản cụ thể, thể hiện rõ hơn quan điểm, chính sách của Nhà nước trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: quochoi.vn

Về Chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia, Ủy ban KH,CN&MT cơ bản nhất trí với việc bổ sung quy định về Chiến lược như trong dự thảo Luật. Tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu: Quy định rõ giai đoạn, thời kỳ, quan điểm, mục tiêu, tầm nhìn; nội dung Chiến lược cần được liên kết với các điều, khoản khác; bổ sung quy định nội dung định hướng, đánh giá thực trạng, hoàn thiện hạ tầng chất lượng quốc gia; quy định rõ cơ quan tiêu chuẩn hóa quốc gia bảo đảm phù hợp thông lệ quốc tế; bổ sung nguyên tắc, căn cứ xây dựng Chiến lược, thống nhất, đồng bộ với Chiến lược phát triển của các ngành, lĩnh vực khác; cân nhắc việc ban hành Kế hoạch xây dựng tiêu chuẩn quốc gia hằng năm và định kỳ 5 năm bảo đảm đồng bộ với Chiến lược.

Về minh bạch hóa và hoạt động thông báo, hỏi đáp về hàng rào kỹ thuật trong thương mại, thủ tục đánh giá sự phù hợp, công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy, Ủy ban KH,CN&MT cơ bản tán thành và đề nghị rà soát, nghiên cứu, cụ thể hóa hơn nội dung minh bạch hóa và hoạt động thông báo, hỏi đáp và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật và quy định chi tiết về trách nhiệm của các chủ thể có liên quan, hoạt động phải thực hiện và điều kiện để bảo đảm minh bạch hóa; bổ sung quy định về việc công bố hợp chuẩn, hợp quy trên môi trường điện tử để thuận tiện, cắt giảm thủ tục hành chính, chi phí, thời gian cho tổ chức, doanh nghiệp.

Về hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về TC&QCKT, tiếp cận thông tin TC&QCKT, Ủy ban KH,CN&MT đề nghị tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế khai thác cơ sở dữ liệu, cơ chế phân cấp trong xây dựng, khai thác và sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia; đồng thời bổ sung, giải trình làm rõ cơ chế khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về TC&QCKT; tính khả thi của việc xây dựng, khai thác và sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia; trách nhiệm của tổ chức công bố tiêu chuẩn cơ sở; quy định liên thông hệ thống cơ sở dữ liệu TC&QCKT…

Trong phiên làm việc buổi chiều cùng ngày, các đại biểu thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TC&QCKT và dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.

Lan Anh (tổng hợp)