Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV

Những dấu ấn “phi thường” trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV

Sáng nay (4/12), tại phiên thảo luận về kết quả công tác nhiệm kỳ của Quốc hội và Chính phủ trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, đại biểu Ngô Trung Thành, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) bày tỏ sự nhất trí cao với các báo cáo của Quốc hội và Chính phủ.

Các báo cáo đã phản ánh toàn diện, khách quan bức tranh phát triển của đất nước trong gần 5 năm qua; đồng thời thể hiện rõ tinh thần đổi mới, trách nhiệm và quyết tâm rất lớn của Quốc hội, Chính phủ và toàn hệ thống chính trị. Kết quả đạt được là rất toàn diện, nổi bật, trong đó có hai kết quả “thật phi thường” đạt được trong nhiệm kỳ này. 

Vượt qua đại dịch COVID-19

Đại biểu cho rằng, nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV diễn ra trong một bối cảnh đặc biệt, chưa từng có, khi đại dịch COVID-19 trong những năm đầu nhiệm kỳ đã tạo ra thách thức “khủng khiếp”. Đây là loại dịch bệnh vô hình, lây lan nhanh, nguy cơ tử vong cao, biến đổi khó lường, chưa có giải pháp hữu hiệu để phòng chống, tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống xã hội, gây đứt gãy chuỗi cung ứng, đình trệ giao thương quốc tế và đặt gánh nặng chưa từng có lên hệ thống y tế của tất cả các quốc gia.

Với một nền kinh tế có độ mở rất cao như nước ta, nguy cơ là rất lớn, khi mọi hoạt động kinh tế - xã hội gần như bị ngưng trệ, đời sống nhân dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, sức khỏe và tính mạng bị đe dọa. 

Trong thời điểm đặc biệt khó khăn ấy, dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng, Quốc hội đã có những quyết sách lịch sử, chưa từng có tiền lệ, đầy trí tuệ và bản lĩnh, với việc ban hành Nghị quyết 30/2021/QH15 trao quyền mạnh mẽ cho Chính phủ; đồng thời ban hành nhiều luật, nghị quyết khác đáp ứng các yêu cầu cấp thiết của tình hình. Chính phủ đã rất chủ động, sáng suốt và linh hoạt, triển khai kịp thời, hiệu quả các biện pháp phòng chống dịch, bảo đảm ổn định đời sống nhân dân và phục hồi phát triển kinh tế. 

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Đại biểu nhấn mạnh, kết quả là trong khi nhiều quốc gia còn đang vật lộn với dịch bệnh, kinh tế suy giảm sâu, thì nước ta đã sớm kiểm soát được dịch bệnh, mở cửa an toàn và khôi phục mạnh mẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Điều này thể hiện rõ qua hai con số: tỷ lệ tử vong do COVID-19 của nước ta khoảng 0,37%, bằng 1/3 mức trung bình của thế giới; tăng trưởng GDP phục hồi ngoạn mục, từ 2,58% năm 2021 lên 8,02% năm 2022, thuộc nhóm cao nhất thế giới và duy trì đà tăng trưởng cao trong suốt cả nhiệm kỳ.

Cuộc cải cách đơn vị hành chính - dấu ấn “mang tầm thời đại”

Nội dung “phi thường” thứ hai được đại biểu nhấn mạnh là dấu ấn mang tầm thời đại trong cải cách đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ông cho rằng, với tầm nhìn chiến lược và sự lãnh đạo sát sao của Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, Quốc hội đã khẩn trương sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, ban hành các luật, nghị quyết quan trọng nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý; Chính phủ đã tổ chức thực hiện quyết liệt, chủ động và đồng bộ, để thực hiện thành công “cuộc cách mạng về cải cách đơn vị hành chính”, với việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính lãnh thổ và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. 

Đại biểu phân tích, đơn vị hành chính lãnh thổ của nước ta, cũng như của nhiều quốc gia, trước đây được tổ chức trong điều kiện khoa học, công nghệ còn hạn chế, chủ yếu để giải quyết khoảng cách địa lý và khả năng kiểm soát trong bối cảnh giao tiếp chậm và hạ tầng hạn chế.

Tuy nhiên, ngày nay, với những tiến bộ vượt bậc về công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, viễn thông tốc độ cao, hạ tầng phát triển, khoảng cách được rút ngắn, kết nối và tương tác trở nên liên tục, xuyên suốt.

Đại biểu Ngô Trung Thành, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) phát biểu tại phiên thảo luận. Ảnh: Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp

Trong bối cảnh đó, cuộc cách mạng về sắp xếp đơn vị hành chính “không chỉ đơn thuần là tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian” mà quan trọng hơn là “đi trước mở đường”, biến thách thức hành chính truyền thống thành cơ hội để nước ta tận dụng tối đa ưu thế công nghệ, tái cấu trúc không gian phát triển, mở ra dư địa mới cho tăng trưởng. 

Đại biểu nhấn mạnh, đây là một cuộc cải cách đặc biệt phức tạp, bởi nó tác động sâu rộng đến tổ chức bộ máy, con người, phương thức vận hành và lợi ích của nhiều chủ thể. Tuy nhiên, chúng ta đã “đủ sáng suốt để có hướng đi đúng, đủ quyết tâm để làm, đủ trí tuệ và bản lĩnh để triển khai thành công”.

Theo ông, có rất ít quốc gia trên thế giới dám thực hiện một cuộc cải cách hành chính quy mô lớn và có tính tái cấu trúc như vậy và càng hiếm quốc gia tiến hành thành công. Kết quả này khẳng định tư duy hiện đại, bản lĩnh cải cách và tầm nhìn thời đại, để lại những giá trị nền tảng, bền vững cho nhiều thế hệ mai sau. 

Kiến nghị hoàn thiện thể chế và xây dựng đội ngũ cán bộ kỷ nguyên mới

Từ hai kết quả phi thường nêu trên, đại biểu cho rằng càng trong hoàn cảnh khó khăn, thách thức lớn, tinh thần, ý chí, bản lĩnh và quyết tâm của người Việt Nam càng được hun đúc mạnh mẽ, tạo nên những thành tựu vượt bậc. Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới với những yêu cầu và áp lực rất lớn, tinh thần ấy càng cần được phát huy mạnh mẽ hơn.

Đại biểu tham dự phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Với tinh thần đó, ông đưa ra hai kiến nghị:

Thứ nhất, cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện thể chế, pháp luật để vận hành tối ưu mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; bảo đảm phân quyền, phân cấp hợp lý, rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm, có cơ chế kiểm soát hiệu quả, nhằm khai thác tối đa dư địa tăng trưởng được mở ra từ cuộc cải cách đơn vị hành chính này. 

Thứ hai, cần xây dựng đội ngũ cán bộ của kỷ nguyên mới. Đại biểu nhấn mạnh, chúng ta có pháp luật tốt, có đường lối đúng, nhưng để thành công thì yếu tố quyết định vẫn là con người. Vì vậy, theo ông, cần sớm hoàn thiện pháp luật để xây dựng đội ngũ cán bộ có trách nhiệm, bản lĩnh, chuyên nghiệp, liêm chính, tinh thông công nghệ, có tư duy đổi mới và năng lực kiến tạo phát triển; đặc biệt là có dư địa để cán bộ tự tin, dám hành động và mạnh dạn hành động, vì lợi ích chung, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng. 

Đại biểu Ngô Trung Thành bày tỏ niềm tin rằng, trong bối cảnh hiện nay, dù phía trước còn rất nhiều khó khăn, thách thức, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với sự nỗ lực và tinh thần trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, cùng với sự tin tưởng, đoàn kết của nhân dân, chúng ta sẽ sớm hiện thực hóa khát vọng phát triển mạnh mẽ, để đất nước vươn cao trong kỷ nguyên mới. 

Lan Anh