Cần thêm hành lang pháp lý bảo vệ người tiêu dùng

Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam (15/3) năm nay rơi vào đợt giá dầu, xăng, gas tăng phi mã khiến chi phí sản xuất đầu vào của tất cả các ngành sản xuất, dịch vụ đều bị đội lên. Nhiều hàng quán đã điều chỉnh giá mới. Hàng loạt các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu khác cũng tăng theo như: thịt, rau củ quả… khiến người tiêu dùng không khỏi “hoa mắt, chóng mặt”.

Theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, người tiêu dùng có 8 quyền được bảo vệ như: về an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản; quyền được cung cấp thông tin về tổ chức, cá nhân cung cấp hàng hóa, dịch vụ; quyền được đòi bồi thường thiệt hại hàng hóa, dịch vụ không đúng tiêu chuẩn... Tuy nhiên, trên thực tế, quyền lợi người tiêu dùng vẫn bị xâm phạm nhiều nơi, nhiều lĩnh vực. Từ chuyện tin nhắn rác, điện thoại tư vấn các dịch vụ, giá gas, điện, xăng tăng, đến máy bay bị trễ chuyến, mua phải hàng dởm… Nhiều người không biết phải kêu ai hoặc đành “ngậm bồ hòn làm ngọt” bởi “chờ được vạ thì má đã sưng”.

Người dân mua sắm tại siêu thị Co.oop mart Buôn Ma Thuột. (Ảnh minh họa)

Theo Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, cấu trúc các phản ánh, yêu cầu, khiếu nại của người tiêu dùng có sự thay đổi đáng kể so với thời gian trước đại dịch, đặc biệt có sự gia tăng đột biến với các lĩnh vực như thương mại điện tử, hàng không và dịch vụ vận tải, phương tiện vận chuyển bởi đây là những nhóm mặt hàng chịu sự ảnh hưởng lớn bởi dịch bệnh cũng như sự thay đổi mạnh mẽ trong hành vi, thói quen tiêu dùng của người dân.

Trong hai năm gần đây, có thể thấy việc thực hiện chuyển đổi số để hướng tới một nền kinh tế số không còn là xu hướng mà gần như là yêu cầu bắt buộc đặt ra đối với chính phủ các nước để đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế, ổn định đời sống xã hội, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Quá trình chuyển đổi số không chỉ kết nối các lĩnh vực trong phạm vi một quốc gia mà còn mở rộng yêu cầu kết nối xuyên quốc gia trong việc phối hợp giải quyết các vấn đề xuyên biên giới, có yếu tố nước ngoài. Sự xuất hiện các mô hình kinh doanh mới so với mô hình kinh doanh truyền thống đặt chính phủ các nước phải thích nghi trong vai trò quản lý nhà nước để bảo vệ quyền của người tiêu dùng hữu hiệu hơn.

Ngày 11/3 vừa qua, Bộ Công Thương đã phát động Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam với chủ đề: “Tiêu dùng an toàn trong thời kỳ bình thường mới”. Quả thật, tác động của gần hai năm dịch bệnh đến mọi cá nhân, người tiêu dùng cần được chia sẻ. Các cấp, ngành, các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, cộng đồng doanh nghiệp cần phải chung tay thực hiện trách nhiệm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, một môi trường kinh doanh - tiêu dùng an toàn, lành mạnh và bền vững trong thời kỳ bình thường mới.

Bảo vệ người tiêu dùng trong quá trình phát triển và hội nhập kinh tế là trách nhiệm của toàn xã hội. Sứ mệnh đó không chỉ mang lại lợi ích tiêu dùng mà còn thúc đẩy xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh của doanh nghiệp, cá nhân, tạo động lực quan trọng cho nền kinh tế phát triển ổn định. Bộ Công thương cũng vừa được Chính phủ giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố thực hiện dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi), dự kiến sẽ được đưa ra trình Quốc hội xem xét thảo luận tại phiên họp tháng 10/2022. Hy vọng lúc đó, sẽ tạo ra hành lang pháp lý chặt chẽ để bảo vệ người tiêu dùng tốt hơn.

Hữu Quý