Nỗ lực loại trừ bệnh lao ra khỏi cộng đồng

Theo thống kê của Sở Y tế, hiện toàn tỉnh đang quản lý, điều trị trên 1.000 bệnh nhân lao các thể. Những năm gần đây, số lượng bệnh nhân mắc lao đều gia tăng, trong khi đó, số bệnh nhân mắc lao chưa được phát hiện trong cộng đồng còn rất lớn.

Với số ca mắc không có dấu hiệu suy giảm, điều này đặt ra một thách thức không nhỏ đối với mục tiêu loại trừ bệnh lao vào năm 2030 của ngành y tế tỉnh Đắk Lắk.

Bác sĩ Châu Đương, Giám đốc Bệnh viện Phổi tỉnh cho biết, bệnh viện đã xây dựng và từng bước thực hiện các kế hoạch phòng, chống bệnh lao đồng bộ, toàn diện. Hiện tỉnh đang thực hiện ba chiến lược phòng, chống lao. Chiến lược thứ nhất, đẩy mạnh các hoạt động nhằm phát hiện các trường hợp bệnh nhân mắc lao khi tới khám tại cơ sở y tế.

Với chiến lược này, tất cả các bệnh nhân tới khám nếu có dấu hiệu ho, ho kéo dài, khó thở, đau ngực đều bắt buộc chụp X-quang phổi và làm các xét nghiệm liên quan nếu bác sĩ có chẩn đoán nghi ngờ mắc lao. Chiến lược thứ hai là triển khai khám chủ động, tầm soát đối với các đối tượng đang sống trong cộng đồng nhưng nguy cơ cao mắc bệnh lao như những người sống cùng bệnh nhân lao, những người có biểu hiện mắc bệnh lao và những người già mắc bệnh mạn tính.

Chiến lược thứ ba là tầm soát, quản lý lao tiềm ẩn. Với việc triển khai đồng thời ba chiến lược, ngành y tế đang đồng loạt tiến công để rút ngắn thời gian thanh toán bệnh lao.

Tầm soát lao trong cộng đồng để kịp thời phát hiện những người mắc bệnh lao tiềm ẩn. Ảnh: Đình Thi

Hiện mạng lưới chống lao đã được phủ kín 184 xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh. Các cán bộ trạm y tế tuyến xã thường xuyên triển khai các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức tự bảo vệ sức khỏe, phòng, chống bệnh lao; đồng thời tham gia quản lý, theo dõi... để bệnh nhân điều trị đúng theo phác đồ. Bệnh viện Phổi tỉnh chú trọng công tác thu dung, điều trị cho các bệnh nhân lao. Để tăng hiệu quả hoạt động, Bệnh viện Phổi tỉnh đã đầu tư trang thiết bị mới, kỹ thuật cao đồng bộ, như: Máy nội soi màng phổi sinh thiết, máy đo chức năng hô hấp chuyên sâu, kháng sinh đồ hạng 2, kháng sinh đồ tạp khuẩn, hệ thống xét nghiệm nhanh phát hiện vi khuẩn lao Genxpert...

Mặc dù các chiến lược phòng, chống lao đã được đồng thời triển khai trên nhiều mặt trận, nhưng theo bác sĩ Châu Đương, loại trừ bệnh lao vẫn là chặng đường khó khăn, rất cần sự chung tay phối hợp của chính quyền, các tổ chức, đoàn thể và nhất là người dân. Bởi việc nhận thức của người dân đối với căn bệnh này còn thấp; nhiều người vẫn còn chủ quan với bệnh lao. Bệnh nhân mắc lao vẫn còn chịu sự kỳ thị lớn của cộng đồng, điều đó khiến nhiều bệnh nhân khi có các triệu chứng mắc lao thường có tâm lý giấu bệnh, không dám đi khám, điều trị, không thực hiện các biện pháp phòng tránh khi mắc bệnh và tự ý chẩn đoán, tự ý mua thuốc uống khiến bệnh tình ngày càng nặng và nguy cơ lây lan ra cộng đồng càng cao. Bên cạnh đó, không ít người bệnh không tuân thủ điều trị, khi thấy cơ thể khỏe hơn đã bỏ giữa chừng, không tiếp tục uống thuốc, điều trị theo đúng phác đồ... khiến bệnh ngày càng trầm trọng hơn và khi phát tác rất khó điều trị. Ngoài ra, một số địa phương chưa có sự phối hợp tốt với ngành y tế trong công tác sàng lọc bệnh lao trong cộng đồng; ở một số giai đoạn, việc thiếu thuốc, vật tư y tế cũng gây ảnh hưởng tới hoạt động tầm soát, khám chữa bệnh cho bệnh nhân…

Mai Lê