Đoạn trường... máy đùn gạch có gắn trục cào!?

Năm 2002 máy đùn gạch có gắn trục cào của kỹ sư Hoàng Thịnh được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng độc quyền. Đầu năm 2003 sản phẩm được đưa ra thị trường, nhưng chỉ 2 ngày sau đó đã bị “đánh cắp”. Bản thân chủ sở hữu, chính quyền địa phương, Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ đã nhiều lần có văn bản cảnh báo yêu cầu chấm dứt tình trạng vi phạm cũng như khẳng định quyền sở hữu đối với sản phẩm này của ông Thịnh nhưng tình trạng vi phạm vẫn tái diễn ở các cơ sở cơ khí trong tỉnh và một số tỉnh khác như: Bình Dương, Bình Thuận, Bình Định, Đồng Nai. Ngày 24-6-2008, kỹ sư Hoàng Thịnh đã làm đơn khởi kiện cơ sở gạch Việt Mỹ và cơ khí Đình Mỹ (huyện Krông Ana). Với thời gian hơn 2 năm và trên 60 lần tòa triệu tập đến làm việc, ngày 17 và 18-6-2010, qua xét xử, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk buộc ông Nguyễn Đình Mỹ (chủ cơ sở gạch Việt Mỹ) bồi thường cho ông Thịnh 412 triệu đồng. Ông Nguyễn Đình Mỹ đã kháng cáo lên Tòa án nhân dân tối cao tại Đà Nẵng và được đưa ra xét xử tại Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk; qua đó bản án sơ thẩm được hủy và đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xét xử lại với lý do việc chứng minh thu thập chứng cứ chưa đủ. Ngày 19-7-2011 thẩm phán thụ lý vụ án cho là thời hiệu khởi kiện đã hết nên trả hồ sơ lại. Ngày 29-11-2011 ông Thịnh làm đơn khiếu nại gửi Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội và sau đó đã có văn bản quyết định giao cho Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xét xử lại. Ngày 24-6-2015, nhận được giấy thông báo thụ lý, ông Thịnh đã đến làm việc tại Tòa nhưng ông Nguyễn Đình Mỹ không đến. Ngày 30-7-2015 Tòa đi xác minh và được chính quyền địa phương xác nhận là ông Nguyễn Đình Mỹ không có tại địa phương.

Đây được coi là một trong những vụ kiện sở hữu trí tuệ đầu tiên ở Việt Nam. Vụ kiện kéo dài đã 7 năm nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, trong khi đó đến ngày 20-8-2011 bằng độc quyền giải pháp hết hiệu lực. Vụ việc kéo dài quá lâu, với chủ sở hữu của sản phẩm này nói riêng và các nhà khoa học nói chung, cái mất lớn nhất không chỉ là tiền bạc, công sức mà còn là thời gian, cơ hội, cảm hứng và niềm đam mê để nghiên cứu các công trình tiếp theo.

Đàm Thuần