“Cẩm nang” về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng (PCTN), tiêu cực là tài liệu rất giá trị cả về mặt lý luận và thực tiễn, có thể coi là "cẩm nang" về công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực ở nước ta.

Toàn bộ cuốn sách được kết cấu làm ba phần: Phần thứ nhất có tiêu đề “Một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực ở Việt Nam”, gồm bài viết tổng quan; 4 bài phát biểu kết luận tại các Hội nghị toàn quốc về công tác PCTN các năm 2014, 2018, 2020, 2022 và trích kết luận chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại 36 phiên họp, cuộc họp của Ban Chỉ đạo, Thường trực Ban Chỉ đạo từ năm 2013 đến năm 2022.

Lễ ra mắt cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: noichinh.vn

Phần thứ hai có tiêu đề “Nhất quán phương châm: Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc”, gồm 22 bài viết, bài phát biểu được tuyển chọn từ hơn 500 bài viết, bài phát biểu của đồng chí Nguyễn Phú Trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; với thông điệp chính là “Vấn đề căn cơ trong đấu tranh PCTN, tiêu cực là phòng ngừa từ sớm, từ xa, mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên để trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực”.

Phần thứ ba có tiêu đề: “Trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”, tuyển chọn 96 trên tổng số hàng vạn ý kiến của các tầng lớp nhân dân, đại biểu Quốc hội và của chính khách, học giả nước ngoài bày tỏ sự tin tưởng, ủng hộ, đánh giá cao đối với công tác PCTN, tiêu cực ở Việt Nam dưới sự lãnh đạo của đồng chí Tổng Bí thư; khẳng định: “Đấu tranh PCTN, tiêu cực không chỉ là nhiệm vụ và trách nhiệm của các cơ quan chuyên trách mà đã trở thành mối quan tâm chung của các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên và cả bạn bè quốc tế”.

Đồng chí phạm Minh Tấn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy kiêm Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy cùng các đại biểu nghe giới thiệu nội dung, giá trị cốt lõi của cuốn sách tại hội nghị giao ban trực tuyến toàn quốc vào tháng 3/2023.

Một trong những nội dung, giá trị cốt lõi của cuốn sách chính là đã đúc rút được 8 bài học kinh nghiệm quý báu có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc về đấu tranh PCTN, tiêu cực. Cụ thể: Thứ nhất, phải có quyết tâm chính trị rất cao, biện pháp rất trúng và phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung, thống nhất của Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực trực thuộc Bộ Chính trị; Ban Nội chính Trung ương là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo. Biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của người đúng đầu các cấp trong PCTN, tiêu cực. Thứ hai, PCTN tiêu cực là nhiệm vụ rất quan trọng, nhưng cũng vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải tiến hành một cách kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, “không nghỉ”, “không ngừng” ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự; với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm. Thứ ba, phải đặc biệt quan tâm, chú trọng công tác cán bộ; phải đánh giá, lựa chọn, bố trí đúng cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý; tăng cường quản lý, giáo dục, phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thứ tư, tích cực phòng ngừa, chủ động phát hiện, kịp thời xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực; trong đó phòng ngừa là chính, là cơ bản, lâu dài; phát hiện, xử lý là quan trọng, đột phá. Thứ năm, tăng cường và nâng cao hiệu quả kiểm soát quyền lực; mọi quyền lực đều phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền lực phải được ràng buộc bằng trách nhiệm; quyền lực đến đâu trách nhiệm đến đó, quyền lực càng cao trách nhiệm càng lớn; bất kể ai lạm dụng, lợi dụng quyền lực để trục lợi đều phải bị truy cứu trách nhiệm và xử lý vi phạm. Thứ sáu, chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò nòng cốt và sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, nhịp nhàng, kịp thời, hiệu quả của các cơ quan chức năng PCTN, tiêu cực. Thứ bảy, gắn PCTN với xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong đấu tranh PCTN, tiêu cực. Thứ tám, các giải pháp PCTN, tiêu cực phải phù hợp với bối cảnh, yêu cầu phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam và truyền thống văn hóa của dân tộc; tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm của nước ngoài; kế thừa kinh nghiệm của các nhiệm kỳ trước.

Trong đó, bao trùm là bài học được đồng chí Tổng Bí thư nhiều lần nhấn mạnh qua các bài viết, đó là: Để chống tham nhũng thành công phải biết dựa vào dân, lắng nghe dân, cái gì mà quần chúng nhân dân hoan nghênh, ủng hộ thì chúng ta phải quyết tâm làm và làm cho bằng được; ngược lại, cái gì nhân dân không đồng tình, thậm chí căm ghét, phản đối thì chúng ta phải cương quyết ngăn ngừa, uốn nắn và xử lý nghiêm các sai phạm; nếu không dựa vào dân thì cuộc chiến chống tham nhũng khó có thể thành công..

Duy Tiến