Tư tưởng của V.I.Lênin về xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh

Sau Cách mạng Tháng Mười Nga chính quyền Nhà nước là một trong những vấn đề cơ bản được Lênin đặc biệt quan tâm. Lênin đã dành nhiều công sức cho việc củng cố chính quyền Xô Viết, xây dựng Nhà nước XHCN vững mạnh, thực hiện chức năng quản lý và tổ chức xây dựng xã hội mới.

Lênin cho rằng điều đặc biệt quan trọng trong xây dựng Nhà nước XHCN trong sạch, vững mạnh là phải xây dựng được một đội ngũ cán bộ thực sự gương mẫu: “Sống trong lòng quần chúng. Biết tâm trạng quần chúng. Giành được lòng tin tuyệt đối của quần chúng”. Theo Lênin, cán bộ thực sự “giành được lòng tin tuyệt đối của quần chúng” phải là những cán bộ của quần chúng, do quần chúng và phục vụ lợi ích, hạnh phúc của quần chúng. Cán bộ phải là người có đầy đủ đức và tài, có năng lực phục vụ nhân dân, biết đem lại cuộc sống tốt đẹp cho quần chúng nhân dân; cán bộ phải thực sự tiên phong gương mẫu, được quần chúng nhân dân tin tưởng, yêu mến. Người yêu cầu trong xây dựng đội ngũ cán bộ, phải biết lựa chọn cán bộ cho cách mạng, kiên quyết đấu tranh “không khoan nhượng” với tệ quan liêu, tham nhũng; phải khắc phục bệnh giáo điều, bệnh “kiêu ngạo cộng sản”. Triết lý sâu xa trong giáo huấn của Lênin chỉ ra rằng, không giành được lòng tin tuyệt đối của quần chúng thì cán bộ không thể hoàn thành được nhiệm vụ và trọng trách của mình, và tất yếu sẽ bị cách mạng đào thải.

Nói về xây dựng nền hành chính Nhà nước dân chủ, trong sạch, vững mạnh, theo Lênin vấn đề quan trọng hàng đầu trong quá trình cải cách bộ máy hành chính Nhà nước là yếu tố con người, trước hết là đội ngũ cán bộ. Người nhấn mạnh: “Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh. Hiện nay nó là then chốt; nếu không thế thì tất cả mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn” (1). Muốn xây dựng được bộ máy Nhà nước thật sự có chất lượng, yêu cầu đầu tiên đối với con người là phải có đủ trình độ văn hóa cần thiết, phải cố hết sức, tự đặt cho mình nhiệm vụ sau đây: Một là, học tập, hai là học tập, ba là học tập mãi và cơ bản là phải làm cho học thức không nằm trên giấy, hoặc là một lời nói theo mốt nữa.

Lênin rất quan tâm đến việc nâng cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ để có thể phục vụ hiệu quả cho lợi ích của sự nghiệp cách mạng XHCN. Trước hết phải đấu tranh chống những biểu hiện thờ ơ, coi thường, lơ là trước những đòi hỏi, nhu cầu chính đáng của nhân dân lao động; chống lối làm việc bàn giấy mang tính hình thức. Bộ máy của chính quyền Xô Viết cần phải làm việc chu đáo, cụ thể, trung thực và giải quyết khẩn trương nhiệm vụ chuyên môn. Tuyệt đối không để tình trạng làm việc tắc trách, lỏng lẻo, vô tổ chức. Theo Người, chế độ tập thể lãnh đạo là cần thiết trong việc thảo luận các vấn đề căn bản, thì cũng cần thiết có chế độ trách nhiệm cá nhân để tránh hiện tượng lề mề và trốn tránh trách nhiệm.
Đặc biệt, Lênin rất chú trọng đến đấu tranh chống bệnh quan liêu. Theo Lênin: “Nếu có cái gì sẽ làm tiêu vong chúng ta thì chính là cái đó” (2). Lênin chỉ ra rằng, chống bệnh quan liêu là công việc rất khó khăn, phải làm lâu dài, xác định rõ địa chỉ của những sai lầm, không để cán bộ ở quá lâu một vị trí lãnh đạo, phải bổ nhiệm và luân chuyển, coi trọng chuyên gia, thường xuyên kiểm tra, kiểm soát. Phải lựa chọn đúng cán bộ và thử thách nghiêm ngặt, không tùy tiện đưa người vào bộ máy của Đảng và Nhà nước.
---------------
1. V.I.Lênin, toàn tập, tập 44, tr.449
2. V.I.Lênin, toàn tập, tập 54, tr.235